Skip to main content

рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдмрдиाрдПं – рдСрдирд▓ाрдЗрди рдФрд░ рдСрдлрд▓ाрдЗрди рдЧाрдЗрдб 2025

рдСрдирд▓ाрдЗрди рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рддे рдорд╣िрд▓ा рдХी рдлोрдЯो – рд╕рд░рдХाрд░ी рд▓ाрдн рдХे рд▓िрдП рдЬрд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़।
рдСрдирд▓ाрдЗрди рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рддे рдорд╣िрд▓ा

рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХैрд╕े рдмрдиाрдПं – рдСрдирд▓ाрдЗрди рдФрд░ рдСрдлрд▓ाрдЗрди рджोрдиों рддрд░ीрдХे

рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рдирд╣ीं рд╣ै, рдпрд╣ рдЖрдо рдЖрджрдоी рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ों рдФрд░ рдЧрд░िрдоा рдХी рдкрд╣рдЪाрди рд╣ै। рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ рдоें, рдЬрд╣ाँ рдХрд░ोрдб़ों рдкрд░िрд╡ाрд░ рдЧрд░ीрдмी рд░ेрдЦा рдХे рдиीрдЪे рдЬीрд╡рди рдЧुрдЬाрд░рддे рд╣ैं, рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдЙрдирдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХा рдк्рд░рдоुрдЦ рдЬрд░िрдпा рд╣ै। рдпрд╣ рди рдХेрд╡рд▓ рд╕рд╕्рддा рдЕрдиाрдЬ рдкाрдиे рдХा рд╣рдХ рджेрддा рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдкрд╣рдЪाрди, рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг рдФрд░ рдХрдИ рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рд╕े рдЬुрдб़рдиे рдХा рдЬ़рд░िрдпा рднी рдмрдирддा рд╣ै। рдРрд╕े рдоें рдпрджि рдЖрдкрдХे рдкाрд╕ рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдирд╣ीं рд╣ै, рддो рдпрд╣ рд▓ेрдЦ рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рдмेрд╣рдж рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै।

рдпрд╣ाँ рд╣рдо рд╕рд░рд▓ рднाрд╖ा рдоें рдмрддाрдПंрдЧे рдХि рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं – рд╡ो рднी рдСрдирд▓ाрдЗрди рдФрд░ рдСрдлрд▓ाрдЗрди рджोрдиों рддрд░ीрдХों рд╕े, рддाрдХि рдЖрдкрдХी рдЬेрдм рдФрд░ рд╕рдордп рджोрдиों рдХी рдмрдЪрдд рд╣ो।


рдХ्рдпों рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб?

рдХрд▓्рдкрдиा рдХीрдЬिрдП рдХि рдХिрд╕ी рдЧрд░ीрдм рдмुрдЬ़ुрд░्рдЧ рдорд╣िрд▓ा рдХो рдорд╣ीрдиे рдХा рдЧुрдЬ़ाрд░ा рдХрд░рдиा рд╣ै – рди рдХोрдИ рдкेंрд╢рди, рди рдХрдоाрдИ рдХा рдЬрд░िрдпा। рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХे рдЬ़рд░िрдП рд╡рд╣ рдорд╣िрд▓ा рд╕рд░рдХाрд░ рд╕े 1-2 рд░ुрдкрдпे рдХिрд▓ो рдоें рдЕрдиाрдЬ рдкाрддी рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдЙрд╕рдХा рдкेрдЯ рднрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕ी рддрд░рд╣, рдПрдХ рдордЬрджूрд░ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХो рднी рд░ोрдЬ़рдорд░्рд░ा рдХी рдЬ़рд░ूрд░рддें рдкूрд░ा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ी рд░ाрд╢рди рдХा рд╕рд╣ाрд░ा рд╣ोрддा рд╣ै।

рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХे рдмिрдиा рдпे рд╕ाрд░ी рдорджрджें рдЫूрдЯ рдЬाрддी рд╣ैं – рдЬैрд╕े:

  • рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдЧрд░ीрдм рдХрд▓्рдпाрдг рдЕрди्рди рдпोрдЬрдиा

  • рдЙрдЬ्рдЬ्рд╡рд▓ा рдпोрдЬрдиा рдоें рдЧैрд╕ рдХрдиेрдХ्рд╢рди

  • рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕्рдХीрдоों рдоें рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХे рддौрд░ рдкрд░

рдЗрд╕рд▓िрдП рдпрд╣ рдЬाрдирдиा рдмेрд╣рдж рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै рдХि рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдпा рдЬाрдП।


рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХौрди рдмрдирд╡ा рд╕рдХрддा рд╣ै?

рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рд▓ोрдЧ рдкाрдд्рд░ рдоाрдиे рдЬाрддे рд╣ैं:

  1. рдЬिрдирдХे рдкाрд╕ рдкрд╣рд▓े рд╕े рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдирд╣ीं рд╣ै

  2. рд╣ाрд▓ рд╣ी рдоें рд╢ाрджी рд╣ुрдИ рд╣ो рдФрд░ рдирдпा рдкрд░िрд╡ाрд░ рдмрдиा рд╣ो

  3. рдЕрд▓рдЧ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рдкрд░िрд╡ाрд░ рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдкुрд░ाрдиी рдпूрдиिрдЯ рд╕े рдиाрдо рд╣рдЯрд╡ा рд▓िрдпा рд╣ो

  4. рджूрд╕рд░े рд░ाрдЬ्рдп рд╕े рдЖрдП рдк्рд░рд╡ाрд╕ी рдЬो рдирдП рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдмрд╕ рдЧрдП рд╣ों


рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХे рдк्рд░рдХाрд░

рднाрд░рдд рдоें рдоुрдЦ्рдпрддः рддीрди рддрд░рд╣ рдХे рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рд╣ोрддे рд╣ैं:

  1. APL (Above Poverty Line) – рдЧрд░ीрдмी рд░ेрдЦा рд╕े рдКрдкрд░ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ों рдХे рд▓िрдП

  2. BPL (Below Poverty Line) – рдЧрд░ीрдмी рд░ेрдЦा рд╕े рдиीрдЪे рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ों рдХे рд▓िрдП

  3. Antyodaya Anna Yojana (AAY) – рд╕рдмрд╕े рдЧрд░ीрдм рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдХे рд▓िрдП

рдЖрдкрдХी рдЖрдп рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕्рдеिрддि рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдХाрд░्рдб рдХा рдк्рд░рдХाрд░ рддрдп рд╣ोрддा рд╣ै।


рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬрд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़

рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рддे рд╕рдордп рдиीрдЪे рджिрдП рдЧрдП рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬों рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै:

  • рдкрд╣рдЪाрди рдк्рд░рдоाрдг – рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб, рд╡ोрдЯрд░ рдЖрдИрдбी, рдкैрди рдХाрд░्рдб рдЖрджि

  • рдкрддे рдХा рдк्рд░рдоाрдг – рдмिрдЬрд▓ी рдмिрд▓, рдХिрд░ाрдпाрдиाрдоा, рдмैंрдХ рд╕्рдЯेрдЯрдоेंрдЯ

  • рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рд╕рджрд╕्рдпों рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी – рдЖрдзाрд░ рдиंрдмрд░, рдлोрдЯो

  • рдЖрдп рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ – рд╡िрд╢ेрд╖рдХрд░ BPL рдпा AAY рдХाрд░्рдб рдХे рд▓िрдП

  • рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рд╕े рд╣рдЯрд╡ाрдиे рдХा рдк्рд░рдоाрдг (рдпрджि рдкрд╣рд▓े рдЬुрдб़ा рдеा)


рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдмрдиाрдиे рдХे рджो рддрд░ीрдХे

 1. рдСрдирд▓ाрдЗрди рддрд░ीрдХा (Online Process)

рдпрджि рдЖрдкрдХे рдкाрд╕ рд╕्рдоाрд░्рдЯрдлोрди, рдЗंрдЯрд░рдиेрдЯ рдФрд░ рд╕्рдХैрди рдХिрдП рд╣ुрдП рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рд╣ैं, рддो рдШрд░ рдмैрдаे рдСрдирд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рдиा рдЖрд╕ाрди рд╣ै।

рд╕्рдЯेрдк-рдмाрдп-рд╕्рдЯेрдк рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा:

  1. рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд░ाрд╢рди рд╕ेрд╡ा рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ рдкрд░ рдЬाрдПं
    рдЬैрд╕े рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рд▓िрдП: fcs.up.gov.in

  2. "рдирдИ рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡ेрджрди" рд▓िंрдХ рдкрд░ рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें

  3. рдл़ॉрд░्рдо рднрд░ें – рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХा рдиाрдо, рдкрддा, рд╕рджрд╕्рдпों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा, рдЖрджि।

  4. рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рдЕрдкрд▓ोрдб рдХрд░ें – рдЖрдзाрд░, рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг, рдлोрдЯो рдЖрджि।

  5. рдлॉрд░्рдо рд╕рдмрдоिрдЯ рдХрд░ें рдФрд░ рд░рд╕ीрдж рдбाрдЙрдирд▓ोрдб рдХрд░ें

  6. рд╕्рдеिрддि рдХी рдЬांрдЪ рдХрд░ें – рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ рдкрд░ "Status" рд╕ेрдХ्рд╢рди рд╕े।

рдз्рдпाрди рджेрдиे рдпोрдЧ्рдп рдмाрддें:

  • рд╕рднी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рд╕्рдХैрди рдХрд░ PDF/JPEG рдоें рд░рдЦें

  • рд╕рд╣ी рдЬाрдирдХाрд░ी рднрд░ें, рдЧрд▓рдд рдЬाрдирдХाрд░ी рдЖрд╡ेрджрди рдХो рд░рдж्рдж рдХрд░рд╡ा рд╕рдХрддी рд╣ै

  • OTP рд╕े рдоोрдмाрдЗрд▓ рдиंрдмрд░ рд╕рдд्рдпाрдкिрдд рдХрд░ें


 2. рдСрдлрд▓ाрдЗрди рддрд░ीрдХा (Offline Process)

рдпрджि рдЗंрдЯрд░рдиेрдЯ рдХी рд╕ुрд╡िрдзा рдирд╣ीं рд╣ै, рддो рдЖрдк рдкाрд░ंрдкрд░िрдХ рддрд░ीрдХे рд╕े рднी рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।

рд╕्рдЯेрдк-рдмाрдп-рд╕्рдЯेрдк рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा:

  1. рдиिрдХрдЯрддрдо рдЦाрдж्рдп рдПрд╡ं рдЖрдкूрд░्рддि рд╡िрднाрдЧ рдХाрд░्рдпाрд▓рдп рдЬाрдПं

  2. рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдЖрд╡ेрджрди рдл़ॉрд░्рдо рд▓ें рдпा рдбाрдЙрдирд▓ोрдб рдХрд░ рдк्рд░िंрдЯ рдХрд░ рд▓ें

  3. рдл़ॉрд░्рдо рднрд░ें рдФрд░ рдЬ़рд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рд╕ंрд▓рдЧ्рди рдХрд░ें

  4. рдлॉрд░्рдо рдХो рд╕्рдеाрдиीрдп рд░ाрд╢рди рдЕрдзिрдХाрд░ी рдХो рдЬрдоा рдХрд░ें

  5. рд░рд╕ीрдж рд▓ें рдФрд░ рдмाрдж рдоें рд╕्рдеिрддि рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ें

рдЬांрдЪ рдФрд░ рд╕рдд्рдпाрдкрди:

  • рд╕ंрдмंрдзिрдд рдЕрдзिрдХाрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬों рдХी рдЬांрдЪ рдХрд░ेрдЧा

  • рдЖрдкрдХे рдШрд░ рдкрд░ рд╕рдд्рдпाрдкрди рднी рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै

  • рдлिрд░ рдХाрд░्рдб рддैрдпाрд░ рдХрд░ рджिрдпा рдЬाрдПрдЧा


рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХिрддрдиे рджिрдиों рдоें рдмрдирддा рд╣ै?

  • рдСрдирд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди рдХी рд╕्рдеिрддि 7–15 рджिрдиों рдоें рдЕрдкрдбेрдЯ рд╣ोрддी рд╣ै

  • рдСрдлрд▓ाрдЗрди рдоें рднी 15 рд╕े 30 рджिрдиों рдХे рднीрддрд░ рдХाрд░्рдб рдоिрд▓рдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╣ोрддी рд╣ै

  • рдЖрдк рд╕्рдЯेрдЯрд╕ рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ рдпा рдХाрд░्рдпाрд▓рдп рд╕े рдЪेрдХ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं


рдХुрдЫ рдЬрд░ूрд░ी рдЯिрдк्рд╕:

  • рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рддे рд╕рдордп рд╕рднी рдЬाрдирдХाрд░ी рд╕ाрдл़-рд╕ाрдл़ рдФрд░ рд╕рд╣ी рднрд░ें

  • рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рд╕рднी рд╕рджрд╕्рдпों рдХा рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб рдЬрд░ूрд░ рдЬोрдб़ें

  • рдЖрд╡ेрджрди рдХी рд░рд╕ीрдж рдФрд░ рдЯ्рд░ैрдХिंрдЧ рдиंрдмрд░ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░рдЦें

  • рдХिрд╕ी рднी рдмिрдЪौрд▓िрдП рд╕े рдмрдЪें – рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рдл्рд░ी рд╣ै

  • рдпрджि рдЖрдкрдХे рдкुрд░ाрдиे рдХाрд░्рдб рдоें рдиाрдо рдЬुрдб़рд╡ाрдиा рд╣ै, рддो рдЕрд▓рдЧ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ै


рдПрдХ рд╕рдЪ्рдЪी рдХрд╣ाрдиी:

рд░ीрддा рджेрд╡ी, рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдПрдХ рдЫोрдЯे рдЧांрд╡ рдХी рдЧृрд╣िрдгी рд╣ैं। рдЙрдирдХे рдкрддि рдХी рдХुрдЫ рд╕ाрд▓ рдкрд╣рд▓े рдоृрдд्рдпु рд╣ो рдЧрдИ рдФрд░ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рдЙрдирдХे рдХंрдзों рдкрд░ рдЖ рдЧрдИ। рдЬрдм рдЧाँрд╡ рдоें рдЬрдирд╕ेрд╡ा рдХेंрдж्рд░ рдЦुрд▓ा рддो рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡ेрджрди рдХिрдпा। рдкрд╣рд▓े рд╡ो рдбрд░ рд░рд╣ी рдеीं рдХि рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоुрд╢्рдХिрд▓ рд╣ोрдЧी, рд▓ेрдХिрди CSC рд╡ाрд▓े рднाрдИ рдиे рдорджрдж рдХी рдФрд░ рдХुрдЫ рд╣ी рджिрдиों рдоें рдЙрди्рд╣ें рдХाрд░्рдб рдоिрд▓ рдЧрдпा।

рдЕрдм рд╡рд╣ рд╣рд░ рдорд╣ीрдиे рд░ाрд╢рди рджुрдХाрди рд╕े рдЪाрд╡рд▓, рдЧेрд╣ूं рдФрд░ рддेрд▓ рд▓ेрддी рд╣ैं। рдпрд╣ рдорджрдж рдЙрдирдХे рдмрдЪ्рдЪों рдХा рдкेрдЯ рднрд░рддी рд╣ै। рдЙрдирдХे рдЪेрд╣рд░े рдХी рдоुрд╕्рдХाрди рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рдк्рд░рдоाрдг рд╣ै рдХि рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рд╕िрд░्рдл рдХाрдЧрдЬ़ рдХा рдЯुрдХрдб़ा рдирд╣ीं, рдЬीрд╡рди рдХी рд╕ंрдЬीрд╡рдиी рд╣ै।


рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ (Conclusion):

рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдмрдирд╡ाрдиा рдЕрдм рдкрд╣рд▓े рдЬिрддрдиा рдХрдаिрди рдирд╣ीं рд░рд╣ рдЧрдпा рд╣ै। рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рддрдХрдиीрдХ рдХे рдЬ़рд░िрдП рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХो рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рдФрд░ рд╕рд░рд▓ рдмрдиा рджिрдпा рд╣ै। рдлिрд░ рднी рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै рдХि рдЖрдк рдЦुрдж рдЬाрдЧрд░ूрдХ рд░рд╣ें рдФрд░ рд╕рдордп рдкрд░ рд╕рд╣ी рдЬाрдирдХाрд░ी рджें।

рдпрд╣ рдХाрд░्рдб рди рдХेрд╡рд▓ рдЦाрдж्рдпाрди्рди рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рджेрддा рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдЖрдкрдХे рдкूрд░े рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХो рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рд╕े рдЬोрдб़рддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдХे рдкाрд╕ рдЕрдм рддрдХ рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдирд╣ीं рд╣ै – рдЖрдЬ рд╣ी рдкрд╣рд▓ рдХрд░ें। рдЪाрд╣े рдСрдирд▓ाрдЗрди рд╣ो рдпा рдСрдлрд▓ाрдЗрди, рдпрд╣ рдЫोрдЯा рд╕ा рдХрджрдо рдЖрдкрдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдмрдб़ा рдмрджрд▓ाрд╡ рд▓ा рд╕рдХрддा рд╣ै।


рдЬрдирдзрди рдЦाрддे рдоें ₹10,000 рдХैрд╕े рдкाрдПं – рдЖрд╕ाрди рдФрд░ рд╕рд╣ी рддрд░ीрдХा

UP рдХौрд╢рд▓ рд╡िрдХाрд╕ рдоिрд╢рди 2025: рдл्рд░ी рдЯ्рд░ेрдиिंрдЧ рд╕े рдмрджрд▓ें рднрд╡िрд╖्рдп

рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдЙрдж्рдпрдоी рдпोрдЬрдиा 2025: рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХी рдирдИ рд░ाрд╣

рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдмेрд░ोрдЬрдЧाрд░ी рднрдд्рддा 2025: рдСрдирд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा, рдкाрдд्рд░рддा рдФрд░ ₹1000 рдоाрд╕िрдХ рд▓ाрдн рдХी рдкूрд░ी рдЬाрдирдХाрд░ी

рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб FAQ

рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рд╕े рдЬुрдб़े рд╕ाрдоाрди्рдп рдк्рд░рд╢्рди

1. рдирдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХौрди-рдХौрди рд╕े рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рдЪाрд╣िрдП?
рдкрд╣рдЪाрди рдк्рд░рдоाрдг (рдЖрдзाрд░, рд╡ोрдЯрд░ ID), рдкрддा рдк्рд░рдоाрдг (рдмिрдЬрд▓ी рдмिрд▓, рдХिрд░ाрдпाрдиाрдоा), рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рд╕рджрд╕्рдпों рдХी рдлोрдЯो рдФрд░ рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб, рдЖрдп рдк्рд░рдоाрдгрдкрдд्рд░ (BPL/AAY рдХे рд▓िрдП)।
2. рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдСрдирд▓ाрдЗрди рдХैрд╕े рдмрдирддा рд╣ै?
рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд░ाрд╢рди рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ рдкрд░ рдЬाрдПं, рдирдпा рдЖрд╡ेрджрди рдл़ॉрд░्рдо рднрд░ें, рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рдЕрдкрд▓ोрдб рдХрд░ें рдФрд░ рдлॉрд░्рдо рд╕рдмрдоिрдЯ рдХрд░ें। рд╕्рдеिрддि рднी рдСрдирд▓ाрдЗрди рджेрдЦी рдЬा рд╕рдХрддी рд╣ै।
3. рдСрдлрд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди рдоें рдХिрддрдиा рд╕рдордп рд▓рдЧрддा рд╣ै?
рдСрдлрд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди рдоें рд▓рдЧрднрдЧ 15 рд╕े 30 рджिрди рд▓рдЧ рд╕рдХрддे рд╣ैं, рдШрд░ рдкрд░ рд╕рдд्рдпाрдкрди рднी рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै।
4. рдХ्рдпा рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╢ुрд▓्рдХ рджेрдиा рдкрдб़рддा рд╣ै?
рдирд╣ीं, рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рдЖрд╡ेрджрди рд╕рд░рдХाрд░ी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ै рдФрд░ рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рдиिрд╢ुрд▓्рдХ рд╣ोрддी рд╣ै।
5. рд░ाрд╢рди рдХाрд░्рдб рд╕े рдХौрди-рдХौрди рд╕ी рдпोрдЬрдиाрдПं рдЬुрдб़ी рд╣ैं?
PM рдЧрд░ीрдм рдХрд▓्рдпाрдг рдЕрди्рди рдпोрдЬрдиा, рдЙрдЬ्рдЬ्рд╡рд▓ा рдпोрдЬрдиा, рдЖрдпुрд╖्рдоाрди рднाрд░рдд рдпोрдЬрдиा, рд╕рд░рдХाрд░ी рд░ाрд╢рди рд╡िрддрд░рдг рдЖрджि।

Comments

Popular posts from this blog

UP рдоें рджिрд╡्рдпांрдЧों рдХे рд▓िрдП UPSRTC рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рдмрд╕ рдпाрдд्рд░ा рд╕ुрд╡िрдзा

Free Travel Facility for Persons with Disabilities рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рджिрд╡्рдпांрдЧों рдХे рд▓िрдП UPSRTC (рд░ाрдЬ्рдп рдкрд░िрд╡рд╣рди рдиिрдЧрдо) рдж्рд╡ाрд░ा рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рдмрд╕ рдпाрдд्рд░ा рд╕ुрд╡िрдзा рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ै। рдЗрд╕े Free Travel Facility for Persons with Disabilities Rules‑2019 рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рд▓ाрдЧू рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдиीрдЪे рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рджी рдЧрдИ рд╣ै ЁЯСЗ  рдХौрди рд▓ाрдн рдЙрдаा рд╕рдХрддा рд╣ै? рдХोрдИ рднी рджिрд╡्рдпांрдЧ (≥40% рд╡िрдХрд▓ांрдЧрддा) 80% рдпा рдЕрдзिрдХ рджिрд╡्рдпांрдЧрддा рд╡ाрд▓े рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ाрде рдоें рдПрдХ рд╕рд╣рдпाрдд्рд░ी рдХा рднी рд▓ाрдн рдЙрдаा рд╕рдХрддे рд╣ैं   рдХрд╣ाँ рд╕े-рд╕рдм рддрдХ рдпाрдд्рд░ा? UPSRTC рдХी рд╕рднी ‘ordinary’ (рд╕ाрдзाрд░рдг) рдмрд╕ों рдоें рдоुрдл्рдд рдпाрдд्рд░ा рд░ाрдЬрдзाрдиी, рд╕िрдЯी / рдИ‑рдмрд╕ों рдоें рднी рдпрд╣ рд╕ुрд╡िрдзा рд▓ाрдЧू  рд╕ुрд╡िрдзा рд░ाрдЬ्рдп-рд╕ीрдоा рдХे рдЕंрджрд░ рдФрд░ рдмाрд╣рд░ рджोрдиों рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдоाрди्рдп рд╣ै ✔️ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рдоूрд▓ disability certificate (Chief Medical Officer/Comp. Medical Officer рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрд░ी) Aadhaar рдХाрд░्рдб рдпा UDID рдХाрд░्рдб (рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп) ( uphwd.gov.in )  рдиिрдпрдо рдФрд░ рдЙрдкрдпोрдЧ рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдмрд╕ рд╕्рдЯाрдл рдХो рдпाрдд्рд░ा рдЖрд░ंрдн рд╕े рдкрд╣рд▓े рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рджिрдЦाрдПं рд░िрдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдпा рдЕрдЧ्рд░िрдо рдЯिрдХрдЯिंрдЧ рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдирд╣ीं рд╣ै; рдмрд╕ рдоें рд╕рд╡ाрд░ рд╣ोрддे рд╕рдордп рдпрд╣ ...

Sabla / Kishori Balika Yojana – рдХिрд╢ोрд░िрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХी рдУрд░ рдордЬрдмूрдд рдХрджрдо

Sabla / Kishori Balika Yojana рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा / рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा: рдмेрдЯिрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╡рд▓ंрдмрди рдХी рд░ाрд╣  рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ рдоें рдЬрд╣ां рдмेрдЯिрдпाँ рдПрдХ рддрд░рдл рджेрд╡ी рдХा рд░ूрдк рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдХрдИ рдмाрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╢िрдХ्рд╖ा, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрди рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рднी рд░рд╣рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдПрдХ рдХिрд╢ोрд░ी рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдЬрдм рдЙрд╕рдХा рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди рдХрдИ рдмрджрд▓ाрд╡ों рд╕े рдЧुрдЬрд░рддा рд╣ै, рддрдм рдЙрд╕े рд╕рдмрд╕े рдЬ़्рдпाрджा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди, рдкोрд╖рдг, рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдФрд░ рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдФрд░ рдЬ़рд░ूрд░рдд рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдП рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा (рдЬिрд╕े рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै) рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी — рддाрдХि рджेрд╢ рдХी рдмेрдЯिрдпाँ рди рд╕िрд░्рдл рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣ें, рдмрд▓्рдХि рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рднी рдмрдиें। рдХिрд╢ोрд░ी – рдПрдХ рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдоोрдб़ рдЬрдм рдХोрдИ рдмрдЪ्рдЪी 11-18 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдЙрд╕рдХा рд╢ाрд░ीрд░िрдХ, рдоाрдирд╕िрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдмрд╕े рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдФрд░ рдиिрд░्рдгाрдпрдХ рд╕рдордп рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдо्рд░ рдоें рд╡рд╣ рди рддो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдмрдЪ्рдЪी рд░рд╣рддी рд╣ै, рди рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рд╡рдпрд╕्рдХ। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдкрд╣рдЪाрди, рдЖрдд्рдо-рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЕрдкрдиे рд╕्рдеाрди рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЧ्рд░ाрдоीрдг рднाрд░рдд рдоें рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рднी рдХрдаिрди рд╣ै — рдпрд╣ाँ рдЕрдзिрдХांрд╢ рдХिрд╢ोрд░िрдпाँ рдпा рддो рд╕्рдХूрд▓ рдЫोрдб़ рдЪुрдХी рд╣ोрддी рд╣ैं, рдпा рдШрд░ेрд▓ू рдЬिрдо्рдоेрджाрд░िрдпो...

рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं: рдЖрд╕ाрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рдЬрд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़

рдЕрдм рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиा рд╣ुрдЖ рдЖрд╕ाрди!  рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं? рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рди рдХेрд╡рд▓ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рд╣ैं, рдмрд▓्рдХि рдпे рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдкрд╣рдЪाрди, рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдФрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ों рдХा рдк्рд░рдоाрдг рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЕрдЧрд░ рдЖрдк рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рд░рд╣рддे рд╣ैं рдФрд░ рд╕ोрдЪ рд░рд╣े рд╣ैं рдХि рдпрд╣ рд╕рд░्рдЯिрдлिрдХेрдЯ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं – рддो рдпрд╣ рдЧाрдЗрдб рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рд╣ै।  рднाрдЧ 1: рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (Birth Certificate)  рдХ्рдпों рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░? рд╕्рдХूрд▓ рдоें рдПрдбрдоिрд╢рди рдХे рд▓िрдП рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб рдФрд░ рдкाрд╕рдкोрд░्рдЯ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрдиे рдХे рд▓िрдП рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рдкрд╣рдЪाрди рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП  рдХрдм рдмрдирд╡ाрдПं? рдмрдЪ्рдЪे рдХे рдЬрди्рдо рдХे 21 рджिрди рдХे рднीрддрд░ рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рдиा рд╕рдмрд╕े рдмेрд╣рддрд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рджेрд░ рд╕े рдЖрд╡ेрджрди рдкрд░ рдЕрдлिрдбेрд╡िрдЯ рдФрд░ рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдЕрдк्рд░ूрд╡рд▓ рдХी рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै।  рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬ़рд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़: рдмрдЪ्рдЪे рдХा рдиाрдо (рдЕрдЧрд░ рд░рдЦा рдЧрдпा рд╣ो) рдоाрддा-рдкिрддा рдХी рдкрд╣рдЪाрди (Aadhaar, рд╡ोрдЯрд░ ID) рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рд╕े рдоिрд▓ा рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (рдпрджि рд╣ॉрд╕्рдкिрдЯрд▓ рдоें рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ) рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (Electricity Bill, Ration Card рдЖрджि) ...