Skip to main content

NTR Vidya Nidhi Yojana 2025 – рдкрдв़ाрдИ рдХे рд▓िрдП рдЖрд░्рдеिрдХ рдорджрдж

рдПрдХ рдЙрдЪ्рдЪ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рдЫाрдд्рд░, рдЬो рдПрдирдЯीрдЖрд░ рд╡िрдж्рдпा рдиिрдзि рдпोрдЬрдиा рдХा рд▓ाрднाрд░्рдеी рд╣ै, рдкुрд╕्рддрдХाрд▓рдп рдоें рдХिрддाрдмें рдкрдв़рддे рд╣ुрдП рджिрдЦाрдИ рджे рд░рд╣ा рд╣ै। рд╡рд╣ рдиीрд▓े рд╕्рд╡ेрдЯрд░ рдФрд░ рд╢рд░्рдЯ рдкрд╣рдиे рд╣ुрдП рд╣ै, рдФрд░ рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдоें рдХिрддाрдмों рдХी рдЕрд▓рдоाрд░ी рдФрд░ рдЕрди्рдп рдЫाрдд्рд░ рдирдЬрд░ рдЖ рд░рд╣े рд╣ैं।

рдПрдирдЯीрдЖрд░ рд╡िрдж्рдпा рдиिрдзि рдпोрдЬрдиा – рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдЫाрдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рдЙрдЬ्рдЬ्рд╡рд▓ рднрд╡िрд╖्рдп


 рдпोрдЬрдиा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп

  • рдЙрдЪ्рдЪ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХो рд╕рднी рдХे рд▓िрдП рд╕ुрд▓рдн рдмрдиाрдиा।

  • рдЖрд░्рдеिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдХрдордЬोрд░ рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдХे рдмрдЪ्рдЪों рдХो рд╕рд╣ाрд░ा рджेрдиा।

  • рд╡िрджेрд╢ों рдФрд░ рджेрд╢ рдХे рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рд╕ंрд╕्рдеाрдиों рдоें рдкрдв़ाрдИ рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рджेрдиा।

  • рдк्рд░рддिрднाрд╢ाрд▓ी рдЫाрдд्рд░ों рдХो рдЖрдЧे рдмрдв़ाрдХрд░ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдоें рдпोрдЧрджाрди рдХрд░ाрдиा।


 рдХौрди рдЙрдаा рд╕рдХрддा рд╣ै рд▓ाрдн? (Eligibility)

  • рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХा рд╕्рдеाрдпी рдиिрд╡ाрд╕ी рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП।

  • рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдЖрдп рддрдп рд╕ीрдоा рд╕े рдЕрдзिрдХ рди рд╣ो।

  • рдЫाрдд्рд░ рдХो рдоाрди्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╡िрд╢्рд╡рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп/рд╕ंрд╕्рдеाрди рдоें рдПрдбрдоिрд╢рди рдоिрд▓ा рд╣ो।

  • рд╡िрджेрд╢ рдкрдв़ाрдИ рдХे рд▓िрдП TOEFL/IELTS/GRE/GMAT рдЬैрд╕े рдЯेрд╕्рдЯ рдкाрд╕ рд╣ोрдиा рдЬ़рд░ूрд░ी।

  • SC/ST/BC/рдоाрдЗрдиॉрд░िрдЯी рдФрд░ рдЖрд░्рдеिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдХрдордЬोрд░ рд╕ाрдоाрди्рдп рд╡рд░्рдЧ рдХे рдЫाрдд्рд░ рднी рдкाрдд्рд░।


 рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕рд╣ाрдпрддा (Financial Support)

  • рд╡िрджेрд╢ рдкрдв़ाрдИ рдХे рд▓िрдП 20 рд▓ाрдЦ рд░ुрдкрдпे рддрдХ рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा

  • рдЯ्рдпूрд╢рди рдлीрд╕, рдХिрддाрдмें, рд╡ीрдЬ़ा, рдЯ्рд░ैрд╡рд▓ рдЦрд░्рдЪ рдФрд░ рдЕрди्рдп рдЬ़рд░ूрд░ी рдорджों рдХा рдЦрд░्рдЪ।

  • рд░ाрд╢ि рд╕ीрдзे DBT (Direct Benefit Transfer) рд╕े рдмैंрдХ рдЦाрддे рдоें।

  • рд░ाрд╢ि рдХिрд╕्рддों рдоें рджी рдЬाрддी рд╣ै рддाрдХि рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рд╣рд░ рдЪрд░рдг рдХрд╡рд░ рд╣ो।


 рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा (Application Process)

рдСрдирд▓ाрдЗрди рддрд░ीрдХा

  1. рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ рдЬाрдПं।

  2. рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрд░ें рдФрд░ рд▓ॉрдЧिрди рдмрдиाрдПं।

  3. рдЖрд╡ेрджрди рдлॉрд░्рдо рднрд░ें।

  4. рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рдЕрдкрд▓ोрдб рдХрд░ें।

  5. рдЖрд╡ेрджрди рд╕рдмрдоिрдЯ рдХрд░ рдЯ्рд░ैрдХिंрдЧ рдиंрдмрд░ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░рдЦें।

рдСрдлрд▓ाрдЗрди рддрд░ीрдХा

  • рдирдЬ़рджीрдХी MeeSeva рдХेंрдж्рд░ рд╕े рднी рдЖрд╡ेрджрди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।

  • рд╕рднी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рдЬрдоा рдХрд░рдХे рдХेंрдж्рд░ рдкрд░ рд╡ेрд░िрдлिрдХेрд╢рди рдХрд░ाрдпा рдЬाрддा рд╣ै।


рдЬ़рд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ (Required Documents)

  • рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб / рдкाрд╕рдкोрд░्рдЯ

  • рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░

  • рдЬाрддि рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (рдпрджि рд▓ाрдЧू рд╣ो)

  • рдЖрдп рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░

  • рдПрдбрдоिрд╢рди рд▓ेрдЯрд░ / I-20 (рд╡िрджेрд╢ рдкрдв़ाрдИ рдХे рд▓िрдП)

  • TOEFL/IELTS/GRE/GMAT рд╕्рдХोрд░

  • рдмैंрдХ рдкाрд╕рдмुрдХ рдХी рдХॉрдкी

  • рд╣ाрд▓ рдХी рдкाрд╕рдкोрд░्рдЯ рд╕ाрдЗрдЬ рдлोрдЯो


 рдЫाрдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рдлाрдпрджे

  • рдЖрд░्рдеिрдХ рдмोрдЭ рд╕े рд░ाрд╣рдд рдоिрд▓рддी рд╣ै।

  • рдкрдв़ाрдИ рдкрд░ рдлोрдХрд╕ рдмрдв़рддा рд╣ै।

  • рд╡िрджेрд╢ों рдХी рдпूрдиिрд╡рд░्рд╕िрдЯीрдЬ़ рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪ рдмрдирддी рд╣ै।

  • рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдФрд░ рдХрд░िрдпрд░ рдЧ्рд░ोрде рдХे рдЕрд╡рд╕рд░ рдмрдв़рддे рд╣ैं।

  • рдкрд░िрд╡ाрд░ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХा рдиाрдо рд░ोрд╢рди рд╣ोрддा рд╣ै।


 рдХिрди-рдХिрди рдХोрд░्рд╕ рдХे рд▓िрдП рд▓ाрдн?

  • рдЗंрдЬीрдиिрдпрд░िंрдЧ

  • рдоेрдбिрдХрд▓

  • рдоैрдиेрдЬрдоेंрдЯ

  • рд▓ॉ

  • рд╕ोрд╢рд▓ рд╕ाрдЗंрд╕ेрдЬ़

  • рд╕ाрдЗंрд╕ рдПंрдб рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी

  • рдЕрди्рдп рдк्рд░ोрдлेрд╢рдирд▓ рдХोрд░्рд╕


рдпोрдЬрдиा рдХी рдЦाрд╕ рдмाрддें

  • рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдЦाрд╕рдХрд░ рдЧрд░ीрдм рдФрд░ рдордз्рдпрд╡рд░्рдЧीрдп рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣ाрд░ा рд╣ै।

  • рд╣рд░ рд╕ाрд▓ рд╕ैрдХрдб़ों рдЫाрдд्рд░ рдЗрд╕рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрдХрд░ рд╡िрджेрд╢ों рдФрд░ рднाрд░рдд рдоें рдкрдв़ рд░рд╣े рд╣ैं।

  • рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै – “рдХोрдИ рднी рдмрдЪ्рдЪा рд╕िрд░्рдл рдкैрд╕ों рдХी рд╡рдЬрд╣ рд╕े рдкрдв़ाрдИ рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рди рд░рд╣े।”


 рдЫाрдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рдПрдХ्рд╢рди рдк्рд▓ाрди

✔️ Step 1: рдХोрд░्рд╕ рдФрд░ рдпूрдиिрд╡рд░्рд╕िрдЯी рддрдп рдХрд░ें।
✔️ Step 2: рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдЯेрд╕्рдЯ (TOEFL/IELTS/GRE/GMAT) рдкाрд╕ рдХрд░ें।
✔️ Step 3: рдПрдбрдоिрд╢рди рд▓ेрдЯрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ें।
✔️ Step 4: рд╕рднी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рддैрдпाрд░ рд░рдЦें।
✔️ Step 5: рдСрдирд▓ाрдЗрди/рдСрдлрд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░ें।
✔️ Step 6: рдЖрд╡ेрджрди рдХी рд╕्рдеिрддि рд╕рдордп-рд╕рдордп рдкрд░ рдЯ्рд░ैрдХ рдХрд░ें।
✔️ Step 7: рд╕्рд╡ीрдХृрддि рдоिрд▓рдиे рдкрд░ DBT рд╕े рд░ाрд╢ि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ें।


 – рдХ्рдпों рд╣ै рдпोрдЬрдиा рдЬ़рд░ूрд░ी?

  • рдЧाँрд╡ рдХे рдХрдИ рд╣ोрдирд╣ाрд░ рдЫाрдд्рд░ рдкैрд╕े рдХी рдХрдоी рдХे рдХाрд░рдг рдкрдв़ाрдИ рдмीрдЪ рдоें рдЫोрдб़ рджेрддे рд╣ैं।

  • рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рд╕े рдПрдХ рдХिрд╕ाрди рдХा рдмेрдЯा рднी рдбॉрдХ्рдЯрд░, рдЗंрдЬीрдиिрдпрд░ рдпा рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдмрди рд╕рдХрддा рд╣ै।

  • рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рдЖрд░्рдеिрдХ рдорджрдж рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рд╕рдкрдиों рдХो рд╣рдХीрдХрдд рдмрдиाрдиे рдХा рдоाрдз्рдпрдо рд╣ै।

  • рдкрдв़ाрдИ рдкूрд░ी рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдпे рдмрдЪ्рдЪे рд░ाрдЬ्рдп рдФрд░ рджेрд╢ рдХी рдк्рд░рдЧрддि рдоें рдпोрдЧрджाрди рджेрддे рд╣ैं।


 рдпोрдЬрдиा рд╕े рдЬुрдб़े рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп

  • рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХो рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдФрд░ рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рдмрдиाрдпा рд╣ै।

  • рдЫाрдд्рд░ рдЕрдкрдиी рдк्рд░ोрдл़ाрдЗрд▓ рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ рдмрдиाрдХрд░ рд╕ाрд▓ों рддрдХ рд░िрдХॉрд░्рдб рдЕрдкрдбेрдЯ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।

  • рдЫाрдд्рд░рд╡ृрдд्рддि рд░ाрд╢ि рдХेрд╡рд▓ рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрд░ рд╣ी рдЦрд░्рдЪ рдХрд░рдиी рд╣ोрдЧी।

  • рдЧ़рд▓рдд рдЬाрдирдХाрд░ी рджेрдиे рдкрд░ рдЖрд╡ेрджрди рддुрд░ंрдд рд░рдж्рдж рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै।


 рд╕ाрд░ांрд╢

  • рдПрдирдЯीрдЖрд░ рд╡िрдж्рдпा рдиिрдзि рдпोрдЬрдиा рдЧрд░ीрдм рдФрд░ рдордз्рдпрдорд╡рд░्рдЧीрдп рдкрд░िрд╡ाрд░ों рдХे рдмрдЪ्рдЪों рдХे рд▓िрдП рд╡рд░рджाрди рд╣ै।

  • рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рд╕्рдХॉрд▓рд░рд╢िрдк рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рдПрдХ рднрд╡िрд╖्рдп рдЧрдв़рдиे рд╡ाрд▓ी рдкрд╣рд▓ рд╣ै।

  • рд╢िрдХ्рд╖ा рд╣рд░ рдмрдЪ्рдЪे рдХा рд╣рдХ рд╣ै, рдФрд░ рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░рддी рд╣ै рдХि рдХोрдИ рднी рдмрдЪ्рдЪा рдкैрд╕ों рдХे рдХाрд░рдг рдкीрдЫे рди рдЫूрдЯे।


 рдЕрдо्рдоा рд╡ोрдбी рдпोрдЬрдиा 2025 – рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдЖрд░्рдеिрдХ рдорджрдж

ekyc ladki bahin yojana 2025 – рдкूрд░ी рдЬाрдирдХाрд░ी

рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдПँ 2025 – рдкूрд░ी рд╕ूрдЪी

FAQ (Frequently Asked Questions)

Q1. рдПрдирдЯीрдЖрд░ рд╡िрдж्рдпा рдиिрдзि рдпोрдЬрдиा рдХ्рдпा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдпрд╣ рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдЫाрдд्рд░рд╡ृрдд्рддि рдпोрдЬрдиा рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рдЫाрдд्рд░ों рдХो рдЙрдЪ्рдЪ рд╡ рд╡िрджेрд╢ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕рд╣ाрдпрддा рджी рдЬाрддी рд╣ै।

Q2. рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдоें рдХिрддрдиी рд░ाрд╢ि рдоिрд▓рддी рд╣ै?
ЁЯСЙ рдкाрдд्рд░ рдЫाрдд्рд░ों рдХो рдЕрдзिрдХрддрдо ₹20 рд▓ाрдЦ рддрдХ рдХी рд╡िрдд्рддीрдп рдорджрдж рдоिрд▓ рд╕рдХрддी рд╣ै।

Q3. рдЖрд╡ेрджрди рдХौрди рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдХा рдиिрд╡ाрд╕ी рдЫाрдд्рд░, рдЬिрд╕рдХी рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдЖрдп рд╕ीрдоा рдХे рднीрддрд░ рд╣ो рдФрд░ рдЙрд╕े рдоाрди्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╕ंрд╕्рдеाрди рдоें рдПрдбрдоिрд╢рди рдоिрд▓ा рд╣ो।

Q4. рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХ्рдпा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдСрдирд▓ाрдЗрди рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ рдлॉрд░्рдо рднрд░рдХрд░ рдФрд░ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рдЕрдкрд▓ोрдб рдХрд░рдХे рдЖрд╡ेрджрди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै।

Q5. рдХौрди-рдХौрди рд╕े рдХोрд░्рд╕ рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं?
ЁЯСЙ рдЗंрдЬीрдиिрдпрд░िंрдЧ, рдоेрдбिрдХрд▓, рдоैрдиेрдЬрдоेंрдЯ, рд▓ॉ, рд╕ाрдЗंрд╕, рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдФрд░ рдЕрди्рдп рдк्рд░ोрдлेрд╢рдирд▓ рдХोрд░्рд╕।

Comments

Popular posts from this blog

UP рдоें рджिрд╡्рдпांрдЧों рдХे рд▓िрдП UPSRTC рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рдмрд╕ рдпाрдд्рд░ा рд╕ुрд╡िрдзा

Free Travel Facility for Persons with Disabilities рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рджिрд╡्рдпांрдЧों рдХे рд▓िрдП UPSRTC (рд░ाрдЬ्рдп рдкрд░िрд╡рд╣рди рдиिрдЧрдо) рдж्рд╡ाрд░ा рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рдмрд╕ рдпाрдд्рд░ा рд╕ुрд╡िрдзा рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ै। рдЗрд╕े Free Travel Facility for Persons with Disabilities Rules‑2019 рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рд▓ाрдЧू рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдиीрдЪे рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рджी рдЧрдИ рд╣ै ЁЯСЗ  рдХौрди рд▓ाрдн рдЙрдаा рд╕рдХрддा рд╣ै? рдХोрдИ рднी рджिрд╡्рдпांрдЧ (≥40% рд╡िрдХрд▓ांрдЧрддा) 80% рдпा рдЕрдзिрдХ рджिрд╡्рдпांрдЧрддा рд╡ाрд▓े рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ाрде рдоें рдПрдХ рд╕рд╣рдпाрдд्рд░ी рдХा рднी рд▓ाрдн рдЙрдаा рд╕рдХрддे рд╣ैं   рдХрд╣ाँ рд╕े-рд╕рдм рддрдХ рдпाрдд्рд░ा? UPSRTC рдХी рд╕рднी ‘ordinary’ (рд╕ाрдзाрд░рдг) рдмрд╕ों рдоें рдоुрдл्рдд рдпाрдд्рд░ा рд░ाрдЬрдзाрдиी, рд╕िрдЯी / рдИ‑рдмрд╕ों рдоें рднी рдпрд╣ рд╕ुрд╡िрдзा рд▓ाрдЧू  рд╕ुрд╡िрдзा рд░ाрдЬ्рдп-рд╕ीрдоा рдХे рдЕंрджрд░ рдФрд░ рдмाрд╣рд░ рджोрдиों рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдоाрди्рдп рд╣ै ✔️ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рдоूрд▓ disability certificate (Chief Medical Officer/Comp. Medical Officer рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрд░ी) Aadhaar рдХाрд░्рдб рдпा UDID рдХाрд░्рдб (рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп) ( uphwd.gov.in )  рдиिрдпрдо рдФрд░ рдЙрдкрдпोрдЧ рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдмрд╕ рд╕्рдЯाрдл рдХो рдпाрдд्рд░ा рдЖрд░ंрдн рд╕े рдкрд╣рд▓े рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рджिрдЦाрдПं рд░िрдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдпा рдЕрдЧ्рд░िрдо рдЯिрдХрдЯिंрдЧ рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдирд╣ीं рд╣ै; рдмрд╕ рдоें рд╕рд╡ाрд░ рд╣ोрддे рд╕рдордп рдпрд╣ ...

Sabla / Kishori Balika Yojana – рдХिрд╢ोрд░िрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХी рдУрд░ рдордЬрдмूрдд рдХрджрдо

Sabla / Kishori Balika Yojana рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा / рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा: рдмेрдЯिрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╡рд▓ंрдмрди рдХी рд░ाрд╣  рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ рдоें рдЬрд╣ां рдмेрдЯिрдпाँ рдПрдХ рддрд░рдл рджेрд╡ी рдХा рд░ूрдк рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдХрдИ рдмाрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╢िрдХ्рд╖ा, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрди рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рднी рд░рд╣рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдПрдХ рдХिрд╢ोрд░ी рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдЬрдм рдЙрд╕рдХा рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди рдХрдИ рдмрджрд▓ाрд╡ों рд╕े рдЧुрдЬрд░рддा рд╣ै, рддрдм рдЙрд╕े рд╕рдмрд╕े рдЬ़्рдпाрджा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди, рдкोрд╖рдг, рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдФрд░ рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдФрд░ рдЬ़рд░ूрд░рдд рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдП рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा (рдЬिрд╕े рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै) рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी — рддाрдХि рджेрд╢ рдХी рдмेрдЯिрдпाँ рди рд╕िрд░्рдл рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣ें, рдмрд▓्рдХि рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рднी рдмрдиें। рдХिрд╢ोрд░ी – рдПрдХ рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдоोрдб़ рдЬрдм рдХोрдИ рдмрдЪ्рдЪी 11-18 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдЙрд╕рдХा рд╢ाрд░ीрд░िрдХ, рдоाрдирд╕िрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдмрд╕े рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдФрд░ рдиिрд░्рдгाрдпрдХ рд╕рдордп рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдо्рд░ рдоें рд╡рд╣ рди рддो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдмрдЪ्рдЪी рд░рд╣рддी рд╣ै, рди рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рд╡рдпрд╕्рдХ। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдкрд╣рдЪाрди, рдЖрдд्рдо-рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЕрдкрдиे рд╕्рдеाрди рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЧ्рд░ाрдоीрдг рднाрд░рдд рдоें рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рднी рдХрдаिрди рд╣ै — рдпрд╣ाँ рдЕрдзिрдХांрд╢ рдХिрд╢ोрд░िрдпाँ рдпा рддो рд╕्рдХूрд▓ рдЫोрдб़ рдЪुрдХी рд╣ोрддी рд╣ैं, рдпा рдШрд░ेрд▓ू рдЬिрдо्рдоेрджाрд░िрдпो...

рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं: рдЖрд╕ाрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рдЬрд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़

рдЕрдм рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиा рд╣ुрдЖ рдЖрд╕ाрди!  рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं? рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рди рдХेрд╡рд▓ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рд╣ैं, рдмрд▓्рдХि рдпे рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдкрд╣рдЪाрди, рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдФрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ों рдХा рдк्рд░рдоाрдг рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЕрдЧрд░ рдЖрдк рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рд░рд╣рддे рд╣ैं рдФрд░ рд╕ोрдЪ рд░рд╣े рд╣ैं рдХि рдпрд╣ рд╕рд░्рдЯिрдлिрдХेрдЯ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं – рддो рдпрд╣ рдЧाрдЗрдб рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рд╣ै।  рднाрдЧ 1: рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (Birth Certificate)  рдХ्рдпों рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░? рд╕्рдХूрд▓ рдоें рдПрдбрдоिрд╢рди рдХे рд▓िрдП рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб рдФрд░ рдкाрд╕рдкोрд░्рдЯ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрдиे рдХे рд▓िрдП рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рдкрд╣рдЪाрди рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП  рдХрдм рдмрдирд╡ाрдПं? рдмрдЪ्рдЪे рдХे рдЬрди्рдо рдХे 21 рджिрди рдХे рднीрддрд░ рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рдиा рд╕рдмрд╕े рдмेрд╣рддрд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рджेрд░ рд╕े рдЖрд╡ेрджрди рдкрд░ рдЕрдлिрдбेрд╡िрдЯ рдФрд░ рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдЕрдк्рд░ूрд╡рд▓ рдХी рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै।  рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬ़рд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़: рдмрдЪ्рдЪे рдХा рдиाрдо (рдЕрдЧрд░ рд░рдЦा рдЧрдпा рд╣ो) рдоाрддा-рдкिрддा рдХी рдкрд╣рдЪाрди (Aadhaar, рд╡ोрдЯрд░ ID) рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рд╕े рдоिрд▓ा рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (рдпрджि рд╣ॉрд╕्рдкिрдЯрд▓ рдоें рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ) рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (Electricity Bill, Ration Card рдЖрджि) ...