Skip to main content

рдЕрд╕рдо рд╕рдордЧ्рд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрднिрдпाрди – рд╣рд░ рдмрдЪ्рдЪे рдХे рд▓िрдП рд╕рдоाрди рд╢िрдХ्рд╖ा

рдЕрд╕рдо рдХे рдПрдХ рдХрдХ्рд╖ा рдоें рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдмрдЪ्рдЪों рдХो рдкрдв़ाрддे рд╣ुрдП, рдЫाрдд्рд░ рдЕрдкрдиी рдХिрддाрдмों рдоें рдз्рдпाрди рд╕े рд▓िрдЦрддे рдФрд░ рдкрдв़рддे рд╣ैं,

рд╕рдордЧ्рд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрднिрдпाрди (Samagra Shiksha Abhiyan), рдЕрд╕рдо

рдЕрд╕рдо рдХा рд╕рдордЧ्рд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрднिрдпाрди рд▓ेрдХрд░ рдЖрдпा рд╣ै рдЕрд╡рд╕рд░, рд╕рдоाрдирддा рдФрд░ рдЧुрдгрд╡рдд्рддाрдкूрд░्рдг рд╢िрдХ्рд╖ा।

 рдк्рд░рд╕्рддाрд╡рдиा

  • рд╢िрдХ्рд╖ा рд╕िрд░्рдл рдкрдв़ाрдИ рдирд╣ीं, рдЬीрд╡рди рдХी рджिрд╢ा рддрдп рдХрд░рдиे рдХी рддाрдХрдд рд╣ै।

  • рдЕрд╕рдо рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЗрд╕ी рд╕ोрдЪ рдХे рд╕ाрде “рд╕рдордЧ्рд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрднिрдпाрди (SSA)” рдХो рдирдИ рдКрд░्рдЬा рдХे рд╕ाрде рд▓ाрдЧू рдХिрдпा рд╣ै।

  • рдпрд╣ рдоिрд╢рди рд╣рд░ рдмрдЪ्рдЪे рддрдХ рдЧुрдгрд╡рдд्рддाрдкूрд░्рдг, рд╕рдоाрд╡ेрд╢ी рдФрд░ рд╕рдоाрди рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрд╣ुँрдЪाрдиे рдХी рджिрд╢ा рдоें рдЕрд╕рдо рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рдХрджрдо рд╣ै।


 рдпोрдЬрдиा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп

  • рд╣рд░ рдмрдЪ्рдЪे рдХो рд╕्рдХूрд▓ рд╕े рдЬोрдб़рдиा, рд╕्рдХूрд▓ рдоें рдмрдиाрдП рд░рдЦрдиा, рдФрд░ рд╕ीрдЦрдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рдмрдиाрдиा।

  • рдмрдЪ्рдЪों рдХे рд╕ंрдкूрд░्рдг рд╡िрдХाрд╕ рдкрд░ рдз्рдпाрди – рдоाрдирд╕िрдХ, рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ।

  • рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдмрдв़ाрдиा рддाрдХि рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рд╕िрд░्рдл рдкाрд╕ рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рд╕рдХ्рд╖рдо рдмрдиें।

  • рдЕрд▓्рдкрд╕ंрдЦ्рдпрдХ, рджिрд╡्рдпांрдЧ рдФрд░ рд▓рдб़рдХिрдпों рдХो рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд╕рдоाрди рдЕрд╡рд╕рд░ рджेрдиा।


 рд╕рдордЧ्рд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрднिрдпाрди рдХ्рдпा рд╣ै?

  • рдпрд╣ рдХेंрдж्рд░ рдФрд░ рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдкрд╣рд▓ рд╣ै।

  • рддीрди рдпोрдЬрдиाрдУं рдХो рдоिрд▓ाрдХрд░ рдмрдиाрдпा рдЧрдпा рд╣ै:

    1. рд╕рд░्рд╡ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрднिрдпाрди (SSA)

    2. RMSA (рдоाрдз्рдпрдоिрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा)

    3. рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо (Teacher Education)

  • рдЗрди рддीрдиों рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп — “рдПрдХ рд╣ी рдЫрдд рдХे рдиीрдЪे рдПрдХीрдХृрдд рд╢िрдХ्рд╖ा рдк्рд░рдгाрд▓ी” рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиा।


 рдЕрд╕рдо рдоें рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХा рдорд╣рдд्рд╡

  • рдЕрд╕рдо рдХे рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдФрд░ рд╕ीрдоांрдд рдЗрд▓ाрдХों рдоें рдЕрдм рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдкрд╣ुँрдЪ рдмрдв़ी рд╣ै।

  • рдмाрдв़-рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рднी рдоोрдмाрдЗрд▓ рд╕्рдХूрд▓ рдФрд░ рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдХ्рд▓ाрд╕ рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी рдЧрдИ рд╣ै।

  • рд╕्рдеाрдиीрдп рднाрд╖ाрдУं рдоें рдкрдв़ाрдИ рдХी рд╕ुрд╡िрдзा рджेрдХрд░ рдмрдЪ्рдЪों рдХो рд╕ीрдЦрдиे рдоें рд╕рд░рд▓рддा рджी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै।

  • рд░ाрдЬ्рдп рдоें 60,000 рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕्рдХूрд▓ рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рд╕े рдЬुрдб़ рдЪुрдХे рд╣ैं।


 рдк्рд░рдоुрдЦ рд▓рдХ्рд╖्рдп

  1. рд╕्рдХूрд▓-рдЫोрдб़рдиे рдХी рджрд░ рдШрдЯाрдиा

  2. рд╕ीрдЦрдиे рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдмрдв़ाрдиा

  3. ICT рдФрд░ рд╕्рдоाрд░्рдЯ рдХ्рд▓ाрд╕рд░ूрдо рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣рди

  4. рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдФрд░ рд╕्рдХिрд▓ рдбेрд╡рд▓рдкрдоेंрдЯ

  5. рджिрд╡्рдпांрдЧ рдмрдЪ्рдЪों рдХे рд▓िрдП рд╕рдоाрд╡ेрд╢ी рд╢िрдХ्рд╖ा


 рдпोрдЬрдиा рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдШрдЯрдХ

 1. рдкूрд░्рд╡-рдк्рд░ाрдердоिрдХ рд╕े рдЙрдЪ्рдЪ рдоाрдз्рдпрдоिрдХ рд╕्рддрд░ рддрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा

  • рдЕрдм рдмрдЪ्рдЪे рдХो рдПрдХ рд╕рддрдд рд╢िрдХ्рд╖ा рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рд░рдЦा рдЧрдпा рд╣ै।

  • рдХिрд╕ी рднी рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдЯ्рд░ांрдЬ़िрд╢рди рдоें рдХрдаिрдиाрдИ рдирд╣ीं рд╣ोрддी।

 2. рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг

  • рдЕрд╕рдо рдХे рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХो NISHTHA рдк्рд▓ेрдЯрдлॉрд░्рдо рдкрд░ рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рджिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै।

  • рдЗрд╕рд╕े рд╢िрдХ्рд╖рдг-рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдФрд░ рддрдХрдиीрдХी рдХौрд╢рд▓ рджोрдиों рдоें рд╕ुрдзाрд░ рд╣ुрдЖ рд╣ै।

 3. рд▓рдб़рдХिрдпों рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा

  • “рдмेрдЯी рдмрдЪाрдУ-рдмेрдЯी рдкрдв़ाрдУ” рдХे рд▓рдХ्рд╖्рдпों рдХो SSA рдиे рдЖрдЧे рдмрдв़ाрдпा।

  • рдмाрд▓िрдХा рдЫाрдд्рд░ाрд╡ाрд╕, рд╕ाрдЗрдХिрд▓ рд╡िрддрд░рдг рдФрд░ рд╕्рд╡рдЪ्рдЫрддा рд╕ुрд╡िрдзाрдУं рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा।

 4. рджिрд╡्рдпांрдЧ рдЫाрдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣ाрдпрддा

  • рдм्рд░ेрд▓ рдХिрддाрдмें, рд╡िрд╢ेрд╖ рдЙрдкрдХрд░рдг рдФрд░ рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा।

  • “Inclusive Education Resource Centers” рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЬ़िрд▓े рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд।

 5. рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдПрдЬुрдХेрд╢рди

  • “Smart Class Assam” рдк्рд░ोрдЬेрдХ्рдЯ рдХे рддрд╣рдд 2,000 рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕्рдХूрд▓ों рдоें рдИ-рд▓рд░्рдиिंрдЧ рд╕ेрдЯрдЕрдк।

  • рдмрдЪ्рдЪों рдХो AI рдЖрдзाрд░िрдд рд▓рд░्рдиिंрдЧ рдРрдк्рд╕ рд╕े рдЬोрдб़ा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै।


 рдлंрдбिंрдЧ рдФрд░ рдк्рд░рдмंрдзрди

  • рдХेंрдж्рд░ рдФрд░ рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рджोрдиों рдоिрд▓рдХрд░ рд▓ाрдЧрдд рд╕ाрдЭा рдХрд░рддे рд╣ैं (60:40 рдЕрдиुрдкाрдд рдоें)।

  • рд╢िрдХ्рд╖ा рд╡िрднाрдЧ, рдкंрдЪाрдпрдд, рдФрд░ рдм्рд▓ॉрдХ рд╕्рддрд░ рдкрд░ рд╕्рдХूрд▓ рдоैрдиेрдЬрдоेंрдЯ рдХрдоेрдЯिрдпाँ (SMC) рдиिрдЧрд░ाрдиी рдХрд░рддी рд╣ैं।


 рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХी рднूрдоिрдХा

  • SSA рдЕрд╕рдо рдоें “Teacher as Innovator” рдХी рд╕ोрдЪ рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджेрддा рд╣ै।

  • рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдЕрдм рд╕िрд░्рдл рдкрдв़ाрдиे рд╡ाрд▓े рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╕ाрдордЧ्рд░ी рдХे рдиिрд░्рдоाрддा рднी рд╣ैं।

  • рд╣рд░ рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдХो рд╕्рдеाрдиीрдп рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдХ्рд░िрдПрдЯिрд╡ рд▓рд░्рдиिंрдЧ рдоॉрдбрд▓ рдмрдиाрдиे рдХी рдЖрдЬ़ाрджी рд╣ै।


 рд╕рдлрд▓рддा рдХी рдЭрд▓рдХिрдпाँ

  • 95% рд╕े рдЕрдзिрдХ рдмрдЪ्рдЪों рдХा рдиाрдоांрдХрди।

  • рдб्рд░ॉрдкрдЖрдЙрдЯ рд░ेрдЯ рдоें 30% рддрдХ рдХрдоी।

  • 10,000+ рд╕्рдХूрд▓ों рдоें ICT рдЖрдзाрд░िрдд рд╕्рдоाрд░्рдЯ рдХ्рд▓ाрд╕ рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд।

  • рд▓рдб़рдХिрдпों рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдоें рдЙрд▓्рд▓ेрдЦрдиीрдп рдмрдв़ोрддрд░ी।


 рдЕрд╕рдо рдХी рдирд╡ाрдЪाрд░ рдкрд╣рд▓ें

  1. Gunotsav 2.0 – рд╣рд░ рд╕्рдХूрд▓ рдХे рдк्рд░рджрд░्рд╢рди рдХा рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдФрд░ рд╕ुрдзाрд░।

  2. Mid-Day Meal Monitoring App – рдкोрд╖рдг рдФрд░ рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдХी рдиिрдЧрд░ाрдиी।

  3. Arohan Initiative – рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХो рдХрд░िрдпрд░ рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди рдФрд░ рдк्рд░ेрд░рдгा।

  4. Mission Buniyaad – рдмुрдиिрдпाрджी рд╕ाрдХ्рд╖рд░рддा рдФрд░ рдЧрдгिрддीрдп рдпोрдЧ्рдпрддा рдкрд░ рдлोрдХрд╕।


 рдПрдХ्рд╢рди рдк्рд▓ाрди: рд╢िрдХ्рд╖ा рдХो рдЖрдЧे рдмрдв़ाрдиे рдХे 5 рдХрджрдо

  1. рд╣рд░ рдмрдЪ्рдЪे рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪें:

    • рд╕्рдХूрд▓ рдЫोрдб़ рдЪुрдХे рдмрдЪ्рдЪों рдХी рдкрд╣рдЪाрди рдФрд░ рдкुрдиः рдиाрдоांрдХрди।

  2. рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдХो рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा рджें:

    • рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╕ाрдордЧ्рд░ी, рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдФрд░ рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдоें рдиिрд╡ेрд╢।

  3. рд╕рдоाрди рдЕрд╡рд╕рд░ рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░ें:

    • рд▓рдб़рдХिрдпों, рджिрд╡्рдпांрдЧों рдФрд░ рдЕрд▓्рдкрд╕ंрдЦ्рдпрдХों рдкрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рдз्рдпाрди।

  4. рд╕рдоुрджाрдп рдХी рднाрдЧीрджाрд░ी рдмрдв़ाрдПं:

    • рдЕрднिрднाрд╡рдХ рдФрд░ рд╕्рдеाрдиीрдп рд╕рдоिрддिрдпाँ рд╕्рдХूрд▓ों рдХे рдлैрд╕рд▓ों рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ों।

  5. рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдЕрд╕рдо рдмрдиाрдПँ:

    • рд╕рднी рд╕्рдХूрд▓ों рдоें рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдХ्рд▓ाрд╕рд░ूрдо рдФрд░ рдИ-рд▓рд░्рдиिंрдЧ рдХो рд▓ाрдЧू рдХрд░рдиा।


 рдоाрдирд╡ीрдп рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг

  • рдПрдХ рдмрдЪ्рдЪे рдХी рдЖँрдЦों рдоें рдЪрдордХ рддрдм рд▓ौрдЯрддी рд╣ै рдЬрдм рдЙрд╕े рдкрдв़рдиे рдХा рдоौрдХा рдоिрд▓рддा рд╣ै।

  • рдПрдХ рдоाँ рдХा рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рддрдм рдмрдв़рддा рд╣ै рдЬрдм рдЙрд╕рдХी рдмेрдЯी рд╕ाрдЗрдХिрд▓ рдкрд░ рд╕्рдХूрд▓ рдЬाрддी рд╣ै।

  • рдПрдХ рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдХा рдЧрд░्рд╡ рддрдм рдЭрд▓рдХрддा рд╣ै рдЬрдм рдЙрд╕рдХा рдЫाрдд्рд░ рдоोрдмाрдЗрд▓ рдкрд░ рд╕्рдоाрд░्рдЯ рдХ्рд▓ाрд╕ рд╕े рд╕ीрдЦрддा рд╣ै।
    рд╕рдордЧ्рд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрднिрдпाрди рдиे рдпрд╣ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдЕрд╕рдо рдХे рд╣рд░ рдЧाँрд╡ рдоें рд╕ंрднрд╡ рдХिрдпा рд╣ै।


 рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рджिрд╢ा

  • рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рд╡рд░्рд╖ों рдоें рдЕрд╕рдо рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╣ै —

    • рд╣рд░ рд╕्рдХूрд▓ рдХो рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХेंрдж्рд░ рдмрдиाрдиा।

    • рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХो AI рдЖрдзाрд░िрдд рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдк्рд░рдгाрд▓ी рд╕े рдЬोрдб़рдиा।

    • рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХे рд▓िрдП рдХैрд░िрдпрд░ рдХाрдЙंрд╕рд▓िंрдЧ рд╣рдм рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиा।


 рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖

рд╕рдордЧ्рд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрднिрдпाрди рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиा рдирд╣ीं —
рдпрд╣ рдЕрд╕рдо рдХी рдирдИ рдкीрдв़ी рдХो рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░, рдЬाрдЧрд░ूрдХ рдФрд░ рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдиाрдЧрд░िрдХ рдмрдиाрдиे рдХी рджिрд╢ा рдоें рдПрдХ рдордЬрдмूрдд рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдЖंрджोрд▓рди рд╣ै।
рдпрд╣ рдкрд╣рд▓ рд╣рдоें рдпाрдж рджिрд▓ाрддी рд╣ै рдХि –
“рд╣рд░ рдмрдЪ्рдЪे рдоें рдПрдХ рдЙрдЬ्рдЬрд╡рд▓ рднाрд░рдд рдмрд╕рддा рд╣ै।”


ЁЯСЙ рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдиंрдж рдЕрд╕рдо рдпुрд╡ा рд╕рд╢рдХ्рддिрдХрд░рдг рдпोрдЬрдиा (SVAYEM)

ЁЯСЙ рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдЬीрд╡рди рдк्рд░ेрд░рдгा рдпोрдЬрдиा – рдЕрд╕рдо

ЁЯСЙ рдЕрд╕рдо рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рдФрд░ рдиिрд╡ेрд╢ рдиीрддि

FAQs – Samagra Shiksha Abhiyan Assam

Q1. рд╕рдордЧ्рд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрднिрдпाрди рдХ्рдпा рд╣ै?
рдпрд╣ рдХेंрдж्рд░ рдФрд░ рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдпोрдЬрдиा рд╣ै рдЬो рдк्рд░ाрдердоिрдХ рд╕े рдоाрдз्рдпрдоिрдХ рд╕्рддрд░ рддрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдФрд░ рд╕рдоाрдирддा рдХो рдмрдв़ाрдиे рдХा рдХाрдо рдХрд░рддी рд╣ै।

Q2. рдЕрд╕рдо рдоें рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХ्рдпा рд╣ै?
рд╣рд░ рдмрдЪ्рдЪे рдХो рд╕्рдХूрд▓ рд╕े рдЬोрдб़рдиा, рдЧुрдгрд╡рдд्рддाрдкूрд░्рдг рд╢िрдХ्рд╖ा рджेрдиा рдФрд░ рдб्рд░ॉрдкрдЖрдЙрдЯ рджрд░ рдХो рдШрдЯाрдиा рдЗрд╕рдХा рдк्рд░рдоुрдЦ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै।

Q3. рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рд╕े рдХिрди рд╡рд░्рдЧों рдХो рд▓ाрдн рд╣ै?
рд▓рдб़рдХिрдпों, рджिрд╡्рдпांрдЧрдЬрдиों, рдЕрд▓्рдкрд╕ंрдЦ्рдпрдХ рд╕рдоुрджाрдпों рдФрд░ рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХे рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХो рд╡िрд╢ेрд╖ рд▓ाрдн рдоिрд▓рддा рд╣ै।

Q4. рдХ्рдпा рдЕрд╕рдо рдоें рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд╢िрдХ्рд╖ा рднी рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ै?
рд╣ाँ, “Smart Class Assam” рдХे рддрд╣рдд рдХрдИ рд╕्рдХूрд▓ों рдоें ICT рдЖрдзाрд░िрдд рдИ-рд▓рд░्рдиिंрдЧ рдХ्рд▓ाрд╕рд░ूрдо рд╢ुрд░ू рдХिрдП рдЧрдП рд╣ैं।

Q5. рдпोрдЬрдиा рдоें рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХी рднूрдоिрдХा рдХ्рдпा рд╣ै?
рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХो рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдЯ्рд░ेрдиिंрдЧ рдФрд░ рдирдИ рд╢िрдХ्рд╖рдг рддрдХрдиीрдХें рджी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ैं рддाрдХि рд╡े рд╢िрдХ्рд╖ा рдХो рдЕрдзिрдХ рдк्рд░рднाрд╡ी рдмрдиा рд╕рдХें।

Comments

Popular posts from this blog

рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рд╕рднी рдк्рд░рдоुрдЦ рдпोрдЬрдиाрдУं рдХी рд╕ूрдЪी – рдПрдХ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдкूрд░ी рдЬाрдирдХाрд░ी | Progress India

ЁЯСЙрдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдХी рд╕рднी рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХी рд╕ूрдЪी | рд▓ाрдн, рдкाрдд्рд░рддा рдФрд░ рдЖрд╡ेрджрди рд▓िंрдХ рдПрдХ рдЬрдЧрд╣ ! рдкूрд░्рд╡рдЬों рдХी рд╕ंрдкрдд्рддि рдоें рдмंрдЯрд╡ाрд░ा рдХैрд╕े рдХрд░ें? LPC рдХ्рдпा рд╣ै? рдХैрд╕े рдкрддा рдХрд░ें рдХि рдЖрдк рдЬрдоीрди рдХे рд╡ैрдз рдоाрд▓िрдХ рд╣ैं рдпा рдирд╣ीं? рднू рдирдХ्рд╢ा рдкोрд░्рдЯрд▓ (Bhu Naksha Portal) рдХ्рдпा рд╣ै? рднू–рдЬрди рд╢िрдХाрдпрдд рдкोрд░्рдЯрд▓ (Bhu-Jan Shikayat Portal) рдХ्рдпा рд╣ै? рдХ्рдпा рдЬрдоीрди рдмेрдЪрдиे рдпा рдмंрдЯрд╡ाрд░े рдоें рдмाрдзा рдЖрдиे рдкрд░ рдХрд░ें? рдХрдм्рдЬ़ा рд╣рдЯрд╡ाрдиा (Illegal Possession Removal) рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдЬрдм рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рднूрдоि рд░िрдХॉрд░्рдб рдЕрдкрдбेрдЯ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рддो рдХ्рдпा рдХрд░ें? рдЦाрддा рдПрд╡ं рдЬрдоाрдмंрджी рдХ्рдпा рд╣ै? рдЬрдоीрди рдХा рдмंрдЯрд╡ाрд░ा рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдЕрд╡ैрдз рдЕрддिрдХ्рд░рдордг (Illegal Encroachment) рдХ्рдпा рд╣ै? рдирдХ्рд╢ा рд╕े рд╕ीрдоांрдХрди (Demarcation) рдХैрд╕े рдХрд░рд╡ाрдПं? рд╕िрд╡िрд▓ рдХोрд░्рдЯ рдоें рджाрд╡ा рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдирдХ्рд╢ा (Land Map) рдХ्рдпा рд╣ै? рдиाрдоांрддрд░рдг, рджाрдЦिрд▓-рдЦाрд░िрдЬ рдФрд░ рд╡ंрд╢ाрд╡рд▓ी рд╕े рдЬुрдб़े рд╡िрд╡ाрдж рдХ्рдпा рдХрд░ें? C.S., R.S., рдФрд░ Halka рдЦрддिрдпाрди рдХ्рдпा рд╣ै? рдоूрд▓ рдЦрддिрдпाрди рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै? рдмिрд╣ाрд░ рдоें рд╡ाрд░िрд╕ाрдиा рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं? рдЕрдЧрд░ рднूрдоि рдХे рдЕрднिрд▓ेрдЦों (рдЬрдоाрдмंрджी, рдЦрддिрдпाрди, рдирдХ्рд╢ा, рдпा рджाрдЦिрд▓-рдЦाрд░िрдЬ) рдоें рдЬ़рдоीрди рдХा рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдлрд▓ (рд░рдХрдмा) рдЧрд▓рдд рджрд░्рдЬ рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै, рдЕрдЧрд░ рднू-рдЕрднिрд▓ेрдЦ (Land Record) рдпा рдЬрдоाрдмंрджी / рдЦрддिрдпाрди / рджाрдЦिрд▓-рдЦ...

Sabla / Kishori Balika Yojana – рдХिрд╢ोрд░िрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХी рдУрд░ рдордЬрдмूрдд рдХрджрдо

Sabla / Kishori Balika Yojana рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा / рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा: рдмेрдЯिрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╡рд▓ंрдмрди рдХी рд░ाрд╣  рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ рдоें рдЬрд╣ां рдмेрдЯिрдпाँ рдПрдХ рддрд░рдл рджेрд╡ी рдХा рд░ूрдк рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдХрдИ рдмाрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╢िрдХ्рд╖ा, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрди рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рднी рд░рд╣рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдПрдХ рдХिрд╢ोрд░ी рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдЬрдм рдЙрд╕рдХा рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди рдХрдИ рдмрджрд▓ाрд╡ों рд╕े рдЧुрдЬрд░рддा рд╣ै, рддрдм рдЙрд╕े рд╕рдмрд╕े рдЬ़्рдпाрджा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди, рдкोрд╖рдг, рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдФрд░ рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдФрд░ рдЬ़рд░ूрд░рдд рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдП рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा (рдЬिрд╕े рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै) рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी — рддाрдХि рджेрд╢ рдХी рдмेрдЯिрдпाँ рди рд╕िрд░्рдл рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣ें, рдмрд▓्рдХि рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рднी рдмрдиें। рдХिрд╢ोрд░ी – рдПрдХ рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдоोрдб़ рдЬрдм рдХोрдИ рдмрдЪ्рдЪी 11-18 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдЙрд╕рдХा рд╢ाрд░ीрд░िрдХ, рдоाрдирд╕िрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдмрд╕े рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдФрд░ рдиिрд░्рдгाрдпрдХ рд╕рдордп рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдо्рд░ рдоें рд╡рд╣ рди рддो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдмрдЪ्рдЪी рд░рд╣рддी рд╣ै, рди рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рд╡рдпрд╕्рдХ। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдкрд╣рдЪाрди, рдЖрдд्рдо-рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЕрдкрдиे рд╕्рдеाрди рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЧ्рд░ाрдоीрдг рднाрд░рдд рдоें рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рднी рдХрдаिрди рд╣ै — рдпрд╣ाँ рдЕрдзिрдХांрд╢ рдХिрд╢ोрд░िрдпाँ рдпा рддो рд╕्рдХूрд▓ рдЫोрдб़ рдЪुрдХी рд╣ोрддी рд╣ैं, рдпा рдШрд░ेрд▓ू рдЬिрдо्рдоेрджाрд░िрдпो...

рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा 2025 – рдХिрд╕ाрдиों рдХी рд╕рдоृрдж्рдзि

рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा – рдХिрд╕ाрдиों рдХे рд╕рдоृрдж्рдзि рдХी рдирдИ рдЙрдо्рдоीрдж рднाрд░рдд рдХी рдЖрдд्рдоा рдЧांрд╡ों рдоें рдмрд╕рддी рд╣ै, рдФрд░ рдЧांрд╡ों рдХी рдЖрдд्рдоा рд╣рдоाрд░े рдХिрд╕ाрди рд╣ैं। рд╣рд░ рд╕ुрдмрд╣ рд╕ूрд░рдЬ рдХी рдкрд╣рд▓ी рдХिрд░рдг рдХे рд╕ाрде рдЦेрддों рдоें рд╣рд▓ рдЬोрддрддा рдХिрд╕ाрди, рддрдкрддी рджोрдкрд╣рд░ рдоें рдлрд╕рд▓ों рдХो рд╕ींрдЪрддा рдХिрд╕ाрди рдФрд░ рд░ाрдд рдХे рдЕंрдзेрд░े рдоें рднी рдЕрдкрдиे рдЦेрдд рдХी рд░рдЦрд╡ाрд▓ी рдХрд░рддा рдХिрд╕ाрди — рдпрд╣ी рддो рд╣ैं рд╣рдоाрд░े рджेрд╢ рдХी рдЕрд╕рд▓ी рд░ीрдв़। рдРрд╕े рдоें рдЬрдм рдХेंрдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХिрд╕ाрдиों рдХी рд╕्рдеिрддि рд╕ुрдзाрд░рдиे рдФрд░ рдЙрдирдХी рдЖрдорджрдиी рджोрдЧुрдиी рдХрд░рдиे рдХी рдмाрдд рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рдиीрддि рдирд╣ीं рд╣ोрддी, рдмрд▓्рдХि рдХрд░ोрдб़ों рдЙрдо्рдоीрджों рдХी рдиींрд╡ рд╣ोрддी рд╣ै। рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा рдЗрд╕ी рджिрд╢ा рдоें рдЙрдаाрдпा рдЧрдпा рдПрдХ рдХ्рд░ांрддिрдХाрд░ी рдХрджрдо рд╣ै। рдХ्рдпा рд╣ै рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा? рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдПрдХ рдорд╣рдд्рд╡ाрдХांрдХ्рд╖ी рдпोрдЬрдиा рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै — рдХिрд╕ाрдиों рдХी рдЖрдп рдмрдв़ाрдиा, рдлрд╕рд▓ों рдХी рдЙрдд्рдкाрджрдХрддा рд╕ुрдзाрд░рдиा, рдФрд░ рдХृрд╖ि рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЖрдзुрдиिрдХ рддрдХрдиीрдХ рдХा рд╕рдоाрд╡ेрд╢ рдХрд░рдиा। рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдХिрд╕ाрдиों рдХो рдмेрд╣рддрд░ рдмीрдЬ, рд╕рд╕्рддी рджрд░ों рдкрд░ рдЙрд░्рд╡рд░рдХ, рд╕िंрдЪाрдИ рдХी рд╕ुрд╡िрдзा, рдХृрд╖ि рдпंрдд्рд░ों рдкрд░ рд╕рдм्рд╕िрдбी рдФрд░ рдлрд╕рд▓ рдХी рд╕рд╣ी рдХीрдордд рджिрд▓ाрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░рддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдоुрдЦ्рдп рд▓рдХ्рд╖्рдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рднाрд░рдд рдХा рд╣рд░ рдХिрд╕ाрди рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рдмрди...