Skip to main content

рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा – рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рд╡िрдзрд╡ा рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд▓िрдП рд╕рд╣ाрдпрддा рдпोрдЬрдиा

рдПрдХ рдорд╣िрд▓ा рдЕрдкрдиे рд╣ाрде рдоें рдкेंрд╢рди рдХाрд░्рдб рдкрдХрдб़े рд╣ुрдП рд╣ै, рдкाрд░ंрдкрд░िрдХ рд╡ेрд╢рднूрд╖ा рдоें, рдЧ्рд░ाрдоीрдг рдкृрд╖्рдарднूрдоि рдоें рдоिрдЯ्рдЯी рдХे рдШрд░ рдФрд░ рдЦुрд▓ा рдоैрджाрди рджिрдЦाрдИ рджे рд░рд╣ा рд╣ै, рд╕ाрде рд╣ी рджूрд╕рд░ी рддрд╕्рд╡ीрд░ рдоें рдПрдХ рдорд╣िрд▓ा рд╕ोрдлे рдкрд░ рдмैрдаी рд╣ुрдИ рд╣ै।
рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा

рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा – рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░


1. рдпोрдЬрдиा рдХा рдкूрд░ा рдиाрдо рдФрд░ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп

  • рдиाрдо: рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा

  • рдЙрдж्рджेрд╢्рдп: 18 рд╡рд░्рд╖ рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЖрдпु рдХी рд╡िрдзрд╡ा рдорд╣िрд▓ाрдПँ, рдЬिрдирдХी рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдХुрд▓ рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдЖрдп ₹60,000 рд╕े рдХрдо рд╣ो, рдЙрди्рд╣ें рдоाрд╕िрдХ рдкेंрд╢рди рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиा। рдпрд╣ рдкेंрд╢рди рдЙрди्рд╣ें рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा, рдЖрдд्рдордиिрднрд░рддा рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрдирдкूрд░्рдг рдЬीрд╡рди рдЬीрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░рддी рд╣ै।


2. рддाрдЬ़ा рдЕрдкрдбेрдЯ рдФрд░ рд╡िрдд्рддीрдп рдЖंрдХрдб़े

  • рдкेंрд╢рди рд░ाрд╢ि: рд╣ाрд▓ рд╣ी рдоें рдпрд╣ рд░ाрд╢ि рдмрдв़ाрдХрд░ ₹1,100 рдк्рд░рддि рдоाрд╣ рдХрд░ рджी рдЧрдИ рд╣ै—рдЬिрд╕рдоें рд╡ृрдж्рдзा, рджिрд╡्рдпांрдЧ рдФрд░ рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рдкेंрд╢рди рдзाрд░рдХ рд╕рднी рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं।

  • DBT рд╕े рд╡िрддрд░рдг: 13 рдЬूрди 2025 рдХो рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдиे рд╡िрднिрди्рди рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиाрдУं рдоें ₹34 рдХрд░ोрдб़ (рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рдкेंрд╢рди рд╣ेрддु) 8,63,376 рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдХो рд╕ीрдзे рдЙрдирдХे рдмैंрдХ рдЦाрддे рдоें DBT рдж्рд╡ाрд░ा рдкрд╣ुँрдЪाрдпा

  • рдФрд░ рдЕрдкрдбेрдЯ: 10 рдЕрдЧрд╕्рдд 2025 рдХो ₹1,247 рдХрд░ोрдб़ рдХी рд░ाрд╢ि 1.12 рдХрд░ोрдб़ рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдХे рдЦाрддे рдоें рдбाрд▓ी рдЧрдИ—рдЬिрд╕рдоें рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рдпोрдЬрдиा рдХे рддрд╣рдд ₹97 рдХрд░ोрдб़ рд╕े рдЕрдзिрдХ рд░ाрд╢ि рд▓рдХ्рд╖िрдд рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪी।


3. рдпोрдЬрдиा рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा

  • рд╕рдо्рдоाрдирдкूрд░्рдг рдЬीрд╡рди: рдпрд╣ рдкेंрд╢рди рдХेрд╡рд▓ рдЖрд░्рдеिрдХ рдорджрдж рдирд╣ीं рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдпрд╣ рд╡िрдзрд╡ाрдУं рдХो рдЖрдд्рдорд╕рдо्рдоाрди рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрди рдХे рд╕ाрде рдЬीрдиे рдХा рднрд░ोрд╕ा рджेрддी рд╣ै।

  • рд╕рдоाрд╡ेрд╢ी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा: рдЕрди्рдп рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдпोрдЬрдиाрдУं рдХे рд╕ाрде рдЗрд╕े рдЬोрдб़рдХрд░ рд╡्рдпाрдкрдХ рдХрд╡рд░ेрдЬ рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХी рдЧрдИ рд╣ै—рдЬैрд╕े рдЗंрджिрд░ा рдЧांрдзी рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиाрдПं рдЖрджि।

  • рд╕рд╢рдХ्рддिрдХрд░рдг рдХा рдк्рд░рддीрдХ: рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХी рдпोрдЬрдиाрдПं, рд╡िрд╢ेрд╖рдХрд░ рд╡िрдзрд╡ाрдУं рдХे рд▓िрдП, рдЙрди्рд╣ें рд╕рдоाрдЬ рдоें рд╕рдХ्рд░िрдп рдФрд░ рдордиोрд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдордЬрдмूрдд рдмрдиाрддी рд╣ैं।


4. рдкाрдд्рд░рддा рдХे рдоाрдирджंрдб

  • рд▓ाрднाрд░्рдеी:

    • рдмिрд╣ाрд░ рдХा рд╕्рдеाрдпी рдиिрд╡ाрд╕ी

    • рд╡िрдзрд╡ा рдорд╣िрд▓ा, рдЖрдпु 18 рд╡рд░्рд╖ рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ

    • рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдЖрдп ₹60,000 рд╕े рдХрдо

  • рдиिрд╖्рдХाрд╕िрдд рд╡рд░्рдЧ:

    • рдЬो рдкрд╣рд▓े рд╕े рдХिрд╕ी рд╕рд░рдХाрд░ी рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा (рдЬैрд╕े IGNWP рдпा IGNWPS) рдХे рд▓ाрднрдд्рдд рдоें рд╣ों, рд╡े рдкाрдд्рд░ рдирд╣ीं рд╣ोंрдЧे।


5. рдЖрд╡ेрджрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा – рд╕рд░рд▓ рд╕्рдЯेрдк्рд╕

рдСрдлрд▓ाрдЗрди рдЖрд╡ेрджрди 

  1. рдЕрдкрдиे рдирдЬрджीрдХी рдм्рд▓ॉрдХ RTPS рдХाрдЙंрдЯрд░ рдкрд░ рдЬाрдПँ।

  2. рдЖрд╡ेрджрди рдлॉрд░्рдо рднрд░ें, рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ (рдЬैрд╕े рдЖрдп рдк्рд░рдоाрдгрдкрдд्рд░, рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг, рд╡िрдзрд╡ा рдк्рд░рдоाрдг рдЖрджि) рд╕ंрд▓рдЧ्рди рдХрд░ें।

  3. рдлॉрд░्рдо рдЬрдоा рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рд╕рдд्рдпाрдкрди рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╢ुрд░ू рд╣ोрддी рд╣ै।

  4. рдкाрдд्рд░ рдкाрдП рдЬाрдиे рдкрд░ рдоाрд╕िрдХ рдкेंрд╢рди DBT рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдЧी।

 рдСрдирд▓ाрдЗрди рд╡िрдХрд▓्рдк

  • рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рдкेंрд╢рди рдХे рд▓िрдП рд╡िрд╢ेрд╖ рдСрдирд▓ाрдЗрди рдкोрд░्рдЯрд▓ рдирд╣ीं рдоिрд▓ा, рд▓ेрдХिрди рд╕ाрдоाрди्рдп SSPMIS рдпा рд╕ेрд╡ा рдкोрд░्рдЯрд▓ (e-labharthi) рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рд▓ी рдЬा рд╕рдХрддी рд╣ै।


6. рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़

  • рд╡िрдзрд╡ा рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (рдпрджि рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ो)

  • рдЖрдп рдк्рд░рдоाрдгрдкрдд्рд░ (рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдХुрд▓ рдкाрд░िрд╡ाрд░िрдХ рдЖрдп)

  • рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рдЖрдп рд╕ाрдХ्рд╖्рдп (рдЬैрд╕े BPL рдХाрд░्рдб рдпा рдЖрдп рдк्рд░рдоाрдгрдкрдд्рд░)

  • рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб рдФрд░ рдмैंрдХ рдЦाрддा рд╡िрд╡рд░рдг

  • рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░

  • рдЕрди्рдп: рдлॉрд░्рдо рдкрд░ рд╕ाрдЗрди рдпा рд╢рдкрде рдкрдд्рд░ рдХि рдЕрди्рдп рдкेंрд╢рди рд▓ाрднाрд░्рдеी рдирд╣ीं рд╣ूँ।


7. рд▓ाрдн – рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдХ्рдпा рдмрджрд▓рддी рд╣ै?

  • рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕рд╣ाрд░ा: рдоाрд╕िрдХ рдкेंрд╢рди рд╕े рд░ोрдЬ़рдорд░्рд░ा рдХी рдЬрд░ूрд░рддें рдЬैрд╕े рд░ाрд╢рди, рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдЖрджि рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░рд╣рддी рд╣ैं।

  • рд╕рдо्рдоाрди рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा: рд╡िрдзрд╡ाрдУं рдХो рд╕рдоाрдЬ рдоें рд╕рдо्рдоाрди рдХे рд╕ाрде рдЬीрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдоिрд▓рддी рд╣ै।

  • рд╕ीрдзी DBT рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा: рдордз्рдпрд╕्рдеों рдХी рдмрдЬाрдп рд░ाрд╢ि рд╕ीрдзे рдмैंрдХ рдЦाрддे рдоें рдоिрд▓рдиे рд╕े рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рд╣ोрддी рд╣ै।

  • рд╡िрд╕्рддृрдд рдХрд╡рд░ेрдЬ: рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рдпोрдЬрдиा рд▓ाрдЦों рд╡िрдзрд╡ाрдУं рддрдХ рд╕ीрдзे рдкрд╣ुँрдЪрддी рд╣ै—рдЬैрд╕े рд╣ाрд▓िрдпा рдЖंрдХрдб़ों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ 8.63 рд▓ाрдЦ рд▓ाрднाрд░्рдеिрдпों рдХो рд▓ाрдн। 


8. рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕ुрдзाрд░ рдФрд░ рдк्рд░рдгाрд▓ीрдЧрдд рд▓ाрдн

  • рдмрдЬрдЯ рдоें рд╡ृрдж्рдзि: 2005–06 рдоें ₹98 рдХрд░ोрдб़ рд╕े рдмрдв़рдХрд░ рд╡िрдд्рдд рд╡рд░्рд╖ 2024–25 рдоें ₹5,241 рдХрд░ोрдб़ рддрдХ।

  • DBT рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░: рд╕рднी рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиाрдУं рдХो DBT рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд▓ाрдЧू рдХрд░ рдкाрд░рджрд░्рд╢िрддा рдФрд░ рдк्рд░рднाрд╡рд╢ीрд▓рддा рдмрдв़ाрдИ рдЧрдИ।

  • рд╡ीрд░рддा рдФрд░ рдЬाрдЧрд░ूрдХрддा: рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рдоाрд╕िрдХ рд╡िрддрд░рдг рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░рдиे рдФрд░ рд╕рднी рдкाрдд्рд░ों рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪрдиे рдХी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рд▓े рд░рд╣े рд╣ैं।


9. рдПрдХ्рд╢рди-рдк्рд▓ाрди – рдпрджि рдЖрдк рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं:


10. – рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рдкेंрд╢рди рдирд╣ीं, рдпрд╣ рд╕рдо्рдоाрди рд╣ै

рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा, рд╡िрдзрд╡ा рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХो рд╕рдо्рдоाрди, рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдФрд░ рд╡िрдд्рддीрдп рд╕рд╣ाрдпрддा рджेрдиे рдХा рдПрдХ рд╕рд╢рдХ्рдд рдоाрдз्рдпрдо рд╣ै। рдпрд╣ рди рдХेрд╡рд▓ рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕рд╣ाрд░ा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддी рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдЙрди्рд╣ें рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЕрдкрдиे рдХрджрдо рдордЬрдмूрдд рдХрд░рдиे рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рднी рджेрддी рд╣ै। рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдпрд╣ рд╕ंрджेрд╢ рджेрддी рд╣ै рдХि рд╕рдоाрдЬ рдХा рдХрдордЬोрд░ рд╣िрд╕्рд╕ा рднाрдЧीрджाрд░ी рдФрд░ рди्рдпाрдп рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ी рд╣ै।

рдпрджि рдЖрдк рдпा рдЖрдкрдХी рдкрд░िрдЪिрдд рд╡िрдзрд╡ा рдкाрдд्рд░ рд╣ै, рддो рд╡िрд▓ंрдм рди рдХрд░ें—рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░ें рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХा рд╣िрд╕्рд╕ा рдмрдиें। рдХ्рдпोंрдХि рд╕рдо्рдоाрди рдХрднी рдЗंрддрдЬ़ाрд░ рдирд╣ीं рдХрд░рддा।

FAQs

Q1. рд▓рдХ्рд╖्рдоी рдмाрдИ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдкेंрд╢рди рдпोрдЬрдиा рдХ्рдпा рд╣ै?
рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдмिрд╣ाрд░ рдХी рд╡िрдзрд╡ा рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХो ₹1100 рдоाрд╕िрдХ рдкेंрд╢рди рджेрддी рд╣ै рддाрдХि рд╡े рд╕рдо्рдоाрди рдХे рд╕ाрде рдЬीрд╡рди рдЬी рд╕рдХें।

Q2. рдХौрди рдкाрдд्рд░ рд╣ै?

  • рдмिрд╣ाрд░ рдХी рд╕्рдеाрдпी рдиिрд╡ाрд╕ी рд╡िрдзрд╡ा рдорд╣िрд▓ा

  • рдЖрдпु 18 рд╡рд░्рд╖ рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ

  • рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХी рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдЖрдп ₹60,000 рд╕े рдХрдо

Q3. рдЖрд╡ेрджрди рдХैрд╕े рдХрд░ें?

  • рдирдЬрджीрдХी RTPS рдХाрдЙंрдЯрд░ рдкрд░ рдлॉрд░्рдо рднрд░ें

  • рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ (рдЖрдп рдк्рд░рдоाрдгрдкрдд्рд░, рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг, рд╡िрдзрд╡ा рдк्рд░рдоाрдг, рдЖрдзाрд░ рд╡ рдмैंрдХ рдЦाрддा) рдЬрдоा рдХрд░ें

Q4. рдкैрд╕ा рдХैрд╕े рдоिрд▓ेрдЧा?
рд░ाрд╢ि рд╕ीрдзे DBT рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд▓ाрднाрд░्рдеी рдХे рдмैंрдХ рдЦाрддे рдоें рднेрдЬी рдЬाрддी рд╣ै।

Q5. рдкрд╣рд▓े рд╕े рдХिрд╕ी рдФрд░ рдкेंрд╢рди рдХा рд▓ाрдн рд▓ेрдиे рд╡ाрд▓ी рдорд╣िрд▓ाрдПँ рдХ्рдпा рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдоें рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░ рд╕рдХрддी рд╣ैं?
рдирд╣ीं, рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдХेрд╡рд▓ рдЙрди рд╡िрдзрд╡ाрдУं рдХे рд▓िрдП рд╣ै рдЬो рдХिрд╕ी рдЕрди्рдп рдкेंрд╢рди рдХा рд▓ाрдн рдирд╣ीं рд▓े рд░рд╣ी рд╣ैं।


Comments

Popular posts from this blog

UP рдоें рджिрд╡्рдпांрдЧों рдХे рд▓िрдП UPSRTC рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рдмрд╕ рдпाрдд्рд░ा рд╕ुрд╡िрдзा

Free Travel Facility for Persons with Disabilities рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рджिрд╡्рдпांрдЧों рдХे рд▓िрдП UPSRTC (рд░ाрдЬ्рдп рдкрд░िрд╡рд╣рди рдиिрдЧрдо) рдж्рд╡ाрд░ा рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рдмрд╕ рдпाрдд्рд░ा рд╕ुрд╡िрдзा рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ै। рдЗрд╕े Free Travel Facility for Persons with Disabilities Rules‑2019 рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рд▓ाрдЧू рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдиीрдЪे рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рджी рдЧрдИ рд╣ै ЁЯСЗ  рдХौрди рд▓ाрдн рдЙрдаा рд╕рдХрддा рд╣ै? рдХोрдИ рднी рджिрд╡्рдпांрдЧ (≥40% рд╡िрдХрд▓ांрдЧрддा) 80% рдпा рдЕрдзिрдХ рджिрд╡्рдпांрдЧрддा рд╡ाрд▓े рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ाрде рдоें рдПрдХ рд╕рд╣рдпाрдд्рд░ी рдХा рднी рд▓ाрдн рдЙрдаा рд╕рдХрддे рд╣ैं   рдХрд╣ाँ рд╕े-рд╕рдм рддрдХ рдпाрдд्рд░ा? UPSRTC рдХी рд╕рднी ‘ordinary’ (рд╕ाрдзाрд░рдг) рдмрд╕ों рдоें рдоुрдл्рдд рдпाрдд्рд░ा рд░ाрдЬрдзाрдиी, рд╕िрдЯी / рдИ‑рдмрд╕ों рдоें рднी рдпрд╣ рд╕ुрд╡िрдзा рд▓ाрдЧू  рд╕ुрд╡िрдзा рд░ाрдЬ्рдп-рд╕ीрдоा рдХे рдЕंрджрд░ рдФрд░ рдмाрд╣рд░ рджोрдиों рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдоाрди्рдп рд╣ै ✔️ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рдоूрд▓ disability certificate (Chief Medical Officer/Comp. Medical Officer рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрд░ी) Aadhaar рдХाрд░्рдб рдпा UDID рдХाрд░्рдб (рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп) ( uphwd.gov.in )  рдиिрдпрдо рдФрд░ рдЙрдкрдпोрдЧ рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдмрд╕ рд╕्рдЯाрдл рдХो рдпाрдд्рд░ा рдЖрд░ंрдн рд╕े рдкрд╣рд▓े рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рджिрдЦाрдПं рд░िрдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдпा рдЕрдЧ्рд░िрдо рдЯिрдХрдЯिंрдЧ рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдирд╣ीं рд╣ै; рдмрд╕ рдоें рд╕рд╡ाрд░ рд╣ोрддे рд╕рдордп рдпрд╣ ...

Sabla / Kishori Balika Yojana – рдХिрд╢ोрд░िрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХी рдУрд░ рдордЬрдмूрдд рдХрджрдо

Sabla / Kishori Balika Yojana рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा / рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा: рдмेрдЯिрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╡рд▓ंрдмрди рдХी рд░ाрд╣  рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ рдоें рдЬрд╣ां рдмेрдЯिрдпाँ рдПрдХ рддрд░рдл рджेрд╡ी рдХा рд░ूрдк рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдХрдИ рдмाрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╢िрдХ्рд╖ा, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрди рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рднी рд░рд╣рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдПрдХ рдХिрд╢ोрд░ी рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдЬрдм рдЙрд╕рдХा рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди рдХрдИ рдмрджрд▓ाрд╡ों рд╕े рдЧुрдЬрд░рддा рд╣ै, рддрдм рдЙрд╕े рд╕рдмрд╕े рдЬ़्рдпाрджा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди, рдкोрд╖рдг, рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдФрд░ рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдФрд░ рдЬ़рд░ूрд░рдд рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдП рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा (рдЬिрд╕े рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै) рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी — рддाрдХि рджेрд╢ рдХी рдмेрдЯिрдпाँ рди рд╕िрд░्рдл рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣ें, рдмрд▓्рдХि рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рднी рдмрдиें। рдХिрд╢ोрд░ी – рдПрдХ рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдоोрдб़ рдЬрдм рдХोрдИ рдмрдЪ्рдЪी 11-18 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдЙрд╕рдХा рд╢ाрд░ीрд░िрдХ, рдоाрдирд╕िрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдмрд╕े рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдФрд░ рдиिрд░्рдгाрдпрдХ рд╕рдордп рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдо्рд░ рдоें рд╡рд╣ рди рддो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдмрдЪ्рдЪी рд░рд╣рддी рд╣ै, рди рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рд╡рдпрд╕्рдХ। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдкрд╣рдЪाрди, рдЖрдд्рдо-рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЕрдкрдиे рд╕्рдеाрди рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЧ्рд░ाрдоीрдг рднाрд░рдд рдоें рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рднी рдХрдаिрди рд╣ै — рдпрд╣ाँ рдЕрдзिрдХांрд╢ рдХिрд╢ोрд░िрдпाँ рдпा рддो рд╕्рдХूрд▓ рдЫोрдб़ рдЪुрдХी рд╣ोрддी рд╣ैं, рдпा рдШрд░ेрд▓ू рдЬिрдо्рдоेрджाрд░िрдпो...

рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं: рдЖрд╕ाрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рдЬрд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़

рдЕрдм рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиा рд╣ुрдЖ рдЖрд╕ाрди!  рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं? рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рди рдХेрд╡рд▓ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рд╣ैं, рдмрд▓्рдХि рдпे рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдкрд╣рдЪाрди, рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдФрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ों рдХा рдк्рд░рдоाрдг рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЕрдЧрд░ рдЖрдк рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рд░рд╣рддे рд╣ैं рдФрд░ рд╕ोрдЪ рд░рд╣े рд╣ैं рдХि рдпрд╣ рд╕рд░्рдЯिрдлिрдХेрдЯ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं – рддो рдпрд╣ рдЧाрдЗрдб рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рд╣ै।  рднाрдЧ 1: рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (Birth Certificate)  рдХ्рдпों рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░? рд╕्рдХूрд▓ рдоें рдПрдбрдоिрд╢рди рдХे рд▓िрдП рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб рдФрд░ рдкाрд╕рдкोрд░्рдЯ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрдиे рдХे рд▓िрдП рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рдкрд╣рдЪाрди рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП  рдХрдм рдмрдирд╡ाрдПं? рдмрдЪ्рдЪे рдХे рдЬрди्рдо рдХे 21 рджिрди рдХे рднीрддрд░ рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рдиा рд╕рдмрд╕े рдмेрд╣рддрд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рджेрд░ рд╕े рдЖрд╡ेрджрди рдкрд░ рдЕрдлिрдбेрд╡िрдЯ рдФрд░ рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдЕрдк्рд░ूрд╡рд▓ рдХी рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै।  рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬ़рд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़: рдмрдЪ्рдЪे рдХा рдиाрдо (рдЕрдЧрд░ рд░рдЦा рдЧрдпा рд╣ो) рдоाрддा-рдкिрддा рдХी рдкрд╣рдЪाрди (Aadhaar, рд╡ोрдЯрд░ ID) рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рд╕े рдоिрд▓ा рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (рдпрджि рд╣ॉрд╕्рдкिрдЯрд▓ рдоें рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ) рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (Electricity Bill, Ration Card рдЖрджि) ...