Skip to main content

рд╡рд░िрд╖्рда рдиाрдЧрд░िрдХ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ेрд╡ा рдпोрдЬрдиा: рдмрдв़рддी рдЙрдо्рд░ рдоें рдмेрд╣рддрд░ рджेрдЦрднाрд▓

рдПрдХ рдбॉрдХ्рдЯрд░ рд╕рдлेрдж рдХोрдЯ рдоें рджो рд╡рд░िрд╖्рда рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд╕ाрде рдмाрддрдЪीрдд рдХрд░рддा рд╣ुрдЖ, рдЬो рд░ंрдЧीрди рд╕ाрдб़िрдпों рдоें рд╣ैं, рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдХे рдХрдорд░े рдоें рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдЙрдкрдХрд░рдгों рдХे рд╕ाрде।
Senior Citizen Health

рд╡рд░िрд╖्рда рдиाрдЧрд░िрдХ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ेрд╡ा рдпोрдЬрдиा — рдмुрдЬ़ुрд░्рдЧों рдХा рдз्рдпाрди, рдЕрдм рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рд╡рдЪрди

“рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЬ़िंрджрдЧी рднрд░ рд╣рдоाрд░ी рд╕ेрд╡ा рдХी, рдЕрдм рдЙрдирдХी рд╕ेрд╣рдд рдХी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рд╣рдоाрд░ी рд╣ै।”


рдмुрдЬ़ुрд░्рдЧों рдХो рдЕрдХ्рд╕рд░ рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдЬाрдиे рд╕े рдбрд░ рд▓рдЧрддा рд╣ै —
рд▓ंрдмी рд▓ाрдЗрдиें, рднीрдб़, рдЬाрдирдХाрд░ी рдХी рдХрдоी, рдФрд░ рдЕрдХेрд▓ाрдкрди।
рджिрд▓्рд▓ी рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЗрди рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдП рд╢ुрд░ू рдХी 
рд╡рд░िрд╖्рда рдиाрдЧрд░िрдХ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ेрд╡ा рдпोрдЬрдиा,
рдПрдХ рдРрд╕ी рдпोрдЬрдиा рдЬो рдХрд╣рддी рд╣ै:

“рдЕрдм рд╣рдоाрд░े рдмुрдЬ़ुрд░्рдЧों рдХो рдЗрд▓ाрдЬ рдХे рд▓िрдП рди рднाрдЧрдиा рдкрдб़ेрдЧा, рди рдЦрд░्рдЪ рдХрд░рдиा рдкрдб़ेрдЧा।”


 рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп:

  • рджिрд▓्рд▓ी рдХे 60 рд╡рд░्рд╖ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЖрдпु рдХे рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो
    рд╕ुрд▓рдн, рд╕рдо्рдоाрдирдЬрдирдХ рдФрд░ рдоुрдл्рдд рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ेрд╡ाрдПं рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдХрд░ाрдиा

  • рдЬ़рд░ूрд░рдд рдкрдб़рдиे рдкрд░ рдШрд░ рддрдХ рд╕ेрд╡ाрдПं рдкрд╣ुँрдЪाрдиा

  • рдмुрдЬ़ुрд░्рдЧों рдХे рд▓िрдП рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдХो рд╕рд╣рдЬ, рд╕рд░рд▓ рдФрд░ рд╕рд╣рдпोрдЧी рдмрдиाрдиा


 рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдоें рдХ्рдпा-рдХ्рдпा рд╕ुрд╡िрдзाрдПं рд╣ैं?

рд╕ेрд╡ा рд╡िрд╡рд░рдг
рдл्рд░ी OPD рд╕ेрд╡ा рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдХी рд╕рд▓ाрд╣, рдЪेрдХрдЕрдк
рдл्рд░ी рдЬांрдЪ (Diagnostics) рдм्рд▓рдб рдЯेрд╕्рдЯ, ECG, рд╢ुрдЧрд░, B.P., X-ray, рдЖрджि
рдл्рд░ी рджрд╡ाрдЗрдпां рдЬ़рд░ूрд░ी рджрд╡ाрдЗрдпाँ рдЕрд╕्рдкрддाрд▓/рдбिрд╕्рдкेंрд╕рд░ी рд╕े
рдиिрдпрдоिрдд рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдЬांрдЪ рдХैंрдк рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕्рдХूрд▓ों, рд╕ाрдоुрджाрдпिрдХ рдХेंрдж्рд░ों рдФрд░ рдоंрджिрд░ों рдоें
рдоोрдмाрдЗрд▓ рд╣ेрд▓्рде рдпूрдиिрдЯ्рд╕ рдХुрдЫ рдЗрд▓ाрдХों рдоें рдЪрд▓рддी-рдлिрд░рддी рдХ्рд▓िрдиिрдХ
рд╣ोрдо рд╡िрдЬिрдЯ (рдЬрд╣ां рд╕ंрднрд╡ рд╣ो) рдЕрдХेрд▓े рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рдмुрдЬ़ुрд░्рдЧों рдХे рд▓िрдП
рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╡ॉрд▓ंрдЯिрдпрд░ рд╕рд╣рдпोрдЧ рдЬो рдмुрдЬ़ुрд░्рдЧों рдХी рд░िрдкोрд░्рдЯ рдФрд░ рдЗрд▓ाрдЬ рд╕рдордЭрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░ें

 рдХौрди рдЙрдаा рд╕рдХрддा рд╣ै рд▓ाрдн?

  • рдЬो 60 рд╡рд░्рд╖ рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХे рд╣ों

  • рджिрд▓्рд▓ी рдоें рд░рд╣рддे рд╣ों (рд╕्рдеाрдпी рдпा рдХिрд░ाрдПрджाрд░ – рдХोрдИ рднेрджрднाрд╡ рдирд╣ीं)

  • рдХिрд╕ी рднी рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрд╕्рдкрддाрд▓, рдоोрд╣рд▓्рд▓ा рдХ्рд▓िрдиिрдХ, рдбिрд╕्рдкेंрд╕рд░ी рдпा рд╡िрд╢ेрд╖ рдХैंрдк рдоें рдЬाрдХрд░ рд╕ुрд╡िрдзा рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं


 рдХрд╣ाँ рдоिрд▓ेрдЧी рдпрд╣ рд╕ुрд╡िрдзा?

  • рд╕рднी рджिрд▓्рд▓ी рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ों рдоें

  • рдоोрд╣рд▓्рд▓ा рдХ्рд▓िрдиिрдХ

  • рд╡рд░िрд╖्рда рдиाрдЧрд░िрдХ рд╕्рдкेрд╢рд▓ рд╣ेрд▓्рде рдЪेрдХрдЕрдк рдХैंрдк्рд╕

  • рдЪुрдиिंрджा рдЬрдЧрд╣ों рдкрд░ рдоोрдмाрдЗрд▓ рд╣ेрд▓्рде рдпूрдиिрдЯ рд╡ैрди


 рдПрдХ рд╕рдЪ्рдЪी рдХрд╣ाрдиी:

“рдоैं рд╣рд░ рдорд╣ीрдиे рдм्рд▓рдб рдк्рд░ेрд╢рд░ рдФрд░ рд╢ुрдЧрд░ рдХी рдЬांрдЪ рдХрд░рд╡ाрддा рд╣ूँ।
рдкрд╣рд▓े рдк्рд░ाрдЗрд╡ेрдЯ рдХ्рд▓िрдиिрдХ рдоें ₹800 рдЦрд░्рдЪ рд╣ो рдЬाрддे рдеे।
рдЕрдм рдоोрд╣рд▓्рд▓ा рдХ्рд▓िрдиिрдХ рд╕े рдл्рд░ी рджрд╡ा рдоिрд▓рддी рд╣ै, рдФрд░ 5 рдоिрдирдЯ рдоें рдХाрдо рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।”

рд╢्рдпाрдорд▓ाрд▓, 72 рд╡рд░्рд╖, рд░ोрд╣िрдгी


рдХ्рдпा рдбॉрдХ्рдпूрдоेंрдЯ рдЪाрд╣िрдП?

  • рдХोрдИ рдЬрд░ूрд░ी рдХाрдЧрдЬ़ рдирд╣ीं, рд▓ेрдХिрди рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдХी рдЙрдо्рд░ рдФрд░ рдкрд╣рдЪाрди рдкрддा рд╣ो (рдЬैрд╕े рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб), рддो рд╕ुрд╡िрдзा рд▓ेрдиे рдоें рдЖрд╕ाрдиी рд╣ोрдЧी


 рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдХ्рдпों рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै?

“рдмुрдЬ़ुрд░्рдЧों рдХो рд╕рдмрд╕े рдЬ़्рдпाрджा рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै рд╕рдо्рдоाрди рдХी, рд╕рд╣ाрд░े рдХी рдФрд░ рд╕рдордп рдкрд░ рдЗрд▓ाрдЬ рдХी।
рдЕрдм рджिрд▓्рд▓ी рдоें рдпрд╣ рд╕рдм рдЙрди्рд╣ें рд╕рдо्рдоाрди рдХे рд╕ाрде, рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдоुрдл्рдд рдоिрд▓ рд░рд╣ा рд╣ै।

 School Health Program: рдмрдЪ्рдЪों рдХी рд╕ेрд╣рдд, рдкрдв़ाрдИ рдХे рд╕ाрде рдкूрд░ी рджेрдЦрднाрд▓

рд╣ेрд▓्рде рдкोрд░्рдЯрд▓ рдФрд░ рдРрдк्рд╕: рдЕрдм рдЗрд▓ाрдЬ, рдЬाрдирдХाрд░ी рдФрд░ рд░िрдХॉрд░्рдб — рд╕рдм рдХुрдЫ рдбिрдЬिрдЯрд▓

рджिрд▓्рд▓ी рдХी рдк्рд░рдоुрдЦ рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХी рд╕ंрдкूрд░्рдг рд╕ूрдЪी (2025)

 FAQ (Frequently Asked Questions)

Q1. рд╡рд░िрд╖्рда рдиाрдЧрд░िрдХ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ेрд╡ा рдпोрдЬрдиा рджिрд▓्рд▓ी рдХ्рдпा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рджिрд▓्рд▓ी рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдмुрдЬुрд░्рдЧ рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рдоुрдл्рдд рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ेрд╡ाрдПं рдФрд░ рджрд╡ाрдЗрдпाँ рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╢ुрд░ू рдХी рдЧрдИ рд╣ै।

Q2. рдЗрд╕рдоें рдХौрди рд▓ाрдн рдЙрдаा рд╕рдХрддा рд╣ै?
ЁЯСЙ рджिрд▓्рд▓ी рдоें рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े 60 рд╡рд░्рд╖ рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЖрдпु рдХे рд╡рд░िрд╖्рда рдиाрдЧрд░िрдХ।

Q3. рдпोрдЬрдиा рдХे рддрд╣рдд рдХौрди-рдХौрди рд╕ी рд╕ेрд╡ाрдПं рдоिрд▓рддी рд╣ैं?
ЁЯСЙ рдиिрдпрдоिрдд рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдЬांрдЪ, рдоुрдл्рдд рджрд╡ाрдЗрдпाँ, рдбाрдпрдЧ्рдиोрд╕्рдЯिрдХ рдЯेрд╕्рдЯ, рдШрд░-рдШрд░ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ेрд╡ा рдФрд░ рдХाрдЙंрд╕рд▓िंрдЧ।

Q4. рдпोрдЬрдиा рдоें рдкंрдЬीрдХрд░рдг рдХैрд╕े рдХрд░ें?
ЁЯСЙ рдирдЬрджीрдХी рдоोрд╣рд▓्рд▓ा рдХ्рд▓िрдиिрдХ, рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдпा рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХेंрдж्рд░ рдкрд░ рдЬाрдХрд░ рдкंрдЬीрдХрд░рдг рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।

Q5. рдЗрд╕ рдпोрдЬрдиा рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХ्рдпा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдмुрдЬुрд░्рдЧों рдХो рд╕ुрд▓рдн, рд╕рд╕्рддी рдФрд░ рдЧुрдгрд╡рдд्рддाрдкूрд░्рдг рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕ेрд╡ाрдПं рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдХрд░ाрдиा।

Comments

Popular posts from this blog

UP рдоें рджिрд╡्рдпांрдЧों рдХे рд▓िрдП UPSRTC рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рдмрд╕ рдпाрдд्рд░ा рд╕ुрд╡िрдзा

Free Travel Facility for Persons with Disabilities рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рджिрд╡्рдпांрдЧों рдХे рд▓िрдП UPSRTC (рд░ाрдЬ्рдп рдкрд░िрд╡рд╣рди рдиिрдЧрдо) рдж्рд╡ाрд░ा рдиिःрд╢ुрд▓्рдХ рдмрд╕ рдпाрдд्рд░ा рд╕ुрд╡िрдзा рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ै। рдЗрд╕े Free Travel Facility for Persons with Disabilities Rules‑2019 рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рд▓ाрдЧू рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдиीрдЪे рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рджी рдЧрдИ рд╣ै ЁЯСЗ  рдХौрди рд▓ाрдн рдЙрдаा рд╕рдХрддा рд╣ै? рдХोрдИ рднी рджिрд╡्рдпांрдЧ (≥40% рд╡िрдХрд▓ांрдЧрддा) 80% рдпा рдЕрдзिрдХ рджिрд╡्рдпांрдЧрддा рд╡ाрд▓े рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ाрде рдоें рдПрдХ рд╕рд╣рдпाрдд्рд░ी рдХा рднी рд▓ाрдн рдЙрдаा рд╕рдХрддे рд╣ैं   рдХрд╣ाँ рд╕े-рд╕рдм рддрдХ рдпाрдд्рд░ा? UPSRTC рдХी рд╕рднी ‘ordinary’ (рд╕ाрдзाрд░рдг) рдмрд╕ों рдоें рдоुрдл्рдд рдпाрдд्рд░ा рд░ाрдЬрдзाрдиी, рд╕िрдЯी / рдИ‑рдмрд╕ों рдоें рднी рдпрд╣ рд╕ुрд╡िрдзा рд▓ाрдЧू  рд╕ुрд╡िрдзा рд░ाрдЬ्рдп-рд╕ीрдоा рдХे рдЕंрджрд░ рдФрд░ рдмाрд╣рд░ рджोрдиों рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рдоाрди्рдп рд╣ै ✔️ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рдоूрд▓ disability certificate (Chief Medical Officer/Comp. Medical Officer рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрд░ी) Aadhaar рдХाрд░्рдб рдпा UDID рдХाрд░्рдб (рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп) ( uphwd.gov.in )  рдиिрдпрдо рдФрд░ рдЙрдкрдпोрдЧ рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдмрд╕ рд╕्рдЯाрдл рдХो рдпाрдд्рд░ा рдЖрд░ंрдн рд╕े рдкрд╣рд▓े рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рджिрдЦाрдПं рд░िрдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдпा рдЕрдЧ्рд░िрдо рдЯिрдХрдЯिंрдЧ рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рдирд╣ीं рд╣ै; рдмрд╕ рдоें рд╕рд╡ाрд░ рд╣ोрддे рд╕рдордп рдпрд╣ ...

Sabla / Kishori Balika Yojana – рдХिрд╢ोрд░िрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХी рдУрд░ рдордЬрдмूрдд рдХрджрдо

Sabla / Kishori Balika Yojana рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा / рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा: рдмेрдЯिрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╡рд▓ंрдмрди рдХी рд░ाрд╣  рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ рдоें рдЬрд╣ां рдмेрдЯिрдпाँ рдПрдХ рддрд░рдл рджेрд╡ी рдХा рд░ूрдк рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдХрдИ рдмाрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╢िрдХ्рд╖ा, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрди рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рднी рд░рд╣рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдПрдХ рдХिрд╢ोрд░ी рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдЬрдм рдЙрд╕рдХा рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди рдХрдИ рдмрджрд▓ाрд╡ों рд╕े рдЧुрдЬрд░рддा рд╣ै, рддрдм рдЙрд╕े рд╕рдмрд╕े рдЬ़्рдпाрджा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди, рдкोрд╖рдг, рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдФрд░ рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдФрд░ рдЬ़рд░ूрд░рдд рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдП рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा (рдЬिрд╕े рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै) рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी — рддाрдХि рджेрд╢ рдХी рдмेрдЯिрдпाँ рди рд╕िрд░्рдл рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣ें, рдмрд▓्рдХि рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рднी рдмрдиें। рдХिрд╢ोрд░ी – рдПрдХ рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдоोрдб़ рдЬрдм рдХोрдИ рдмрдЪ्рдЪी 11-18 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдЙрд╕рдХा рд╢ाрд░ीрд░िрдХ, рдоाрдирд╕िрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдмрд╕े рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдФрд░ рдиिрд░्рдгाрдпрдХ рд╕рдордп рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдо्рд░ рдоें рд╡рд╣ рди рддो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдмрдЪ्рдЪी рд░рд╣рддी рд╣ै, рди рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рд╡рдпрд╕्рдХ। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдкрд╣рдЪाрди, рдЖрдд्рдо-рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЕрдкрдиे рд╕्рдеाрди рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЧ्рд░ाрдоीрдг рднाрд░рдд рдоें рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рднी рдХрдаिрди рд╣ै — рдпрд╣ाँ рдЕрдзिрдХांрд╢ рдХिрд╢ोрд░िрдпाँ рдпा рддो рд╕्рдХूрд▓ рдЫोрдб़ рдЪुрдХी рд╣ोрддी рд╣ैं, рдпा рдШрд░ेрд▓ू рдЬिрдо्рдоेрджाрд░िрдпो...

рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं: рдЖрд╕ाрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдФрд░ рдЬрд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़

рдЕрдм рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиा рд╣ुрдЖ рдЖрд╕ाрди!  рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं? рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рди рдХेрд╡рд▓ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ рд╣ैं, рдмрд▓्рдХि рдпे рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдкрд╣рдЪाрди, рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдФрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ों рдХा рдк्рд░рдоाрдг рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЕрдЧрд░ рдЖрдк рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рд░рд╣рддे рд╣ैं рдФрд░ рд╕ोрдЪ рд░рд╣े рд╣ैं рдХि рдпрд╣ рд╕рд░्рдЯिрдлिрдХेрдЯ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं – рддो рдпрд╣ рдЧाрдЗрдб рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рд╣ै।  рднाрдЧ 1: рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (Birth Certificate)  рдХ्рдпों рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░? рд╕्рдХूрд▓ рдоें рдПрдбрдоिрд╢рди рдХे рд▓िрдП рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб рдФрд░ рдкाрд╕рдкोрд░्рдЯ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрдиे рдХे рд▓िрдП рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рдкрд╣рдЪाрди рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП  рдХрдм рдмрдирд╡ाрдПं? рдмрдЪ्рдЪे рдХे рдЬрди्рдо рдХे 21 рджिрди рдХे рднीрддрд░ рдЖрд╡ेрджрди рдХрд░рдиा рд╕рдмрд╕े рдмेрд╣рддрд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рджेрд░ рд╕े рдЖрд╡ेрджрди рдкрд░ рдЕрдлिрдбेрд╡िрдЯ рдФрд░ рдордЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрдЯ рдЕрдк्рд░ूрд╡рд▓ рдХी рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै।  рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдмрдирд╡ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬ़рд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़: рдмрдЪ्рдЪे рдХा рдиाрдо (рдЕрдЧрд░ рд░рдЦा рдЧрдпा рд╣ो) рдоाрддा-рдкिрддा рдХी рдкрд╣рдЪाрди (Aadhaar, рд╡ोрдЯрд░ ID) рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рд╕े рдоिрд▓ा рдЬрди्рдо рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (рдпрджि рд╣ॉрд╕्рдкिрдЯрд▓ рдоें рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ) рдиिрд╡ाрд╕ рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ (Electricity Bill, Ration Card рдЖрджि) ...