Skip to main content

CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХ्рдпा рд╣ै? рдХैрд╕े рдмрдиाрдПं рдмेрд╣рддрд░ рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд╕्рдХोрд░ – рдЖрд╕ाрди рдкॉрдЗंрдЯ्рд╕ рдоें рдкूрд░ी рдЬाрдирдХाрд░ी

рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдиे рд▓ैрдкрдЯॉрдк рдкрд░ рд╕ीрдЖрдИрдмीрдЖрдИрдПрд▓ рд╕्рдХोрд░ 720 рджेрдЦ рд░рд╣ा рд╣ै, рдЬो рдПрдХ рдЖрдзुрдиिрдХ рдХाрд░्рдпाрд▓рдп рдоें рдмैрдаा рд╣ै।

 CIBIL рд╕्рдХोрд░: рдЖрдкрдХी рдЖрд░्рдеिрдХ рдкрд╣рдЪाрди

  • CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдПрдХ рддीрди рдЕंрдХों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा (300-900) рд╣ोрддी рд╣ै।

  • рдпрд╣ рдмрддाрддा рд╣ै рдХि рдЖрдкрдиे рдЕрднी рддрдХ рдХिрддрдиा рдЕрдЪ्рдЫा рдпा рдЦрд░ाрдм рдХрд░्рдЬ рдЪुрдХाрдпा рд╣ै

  • рдЬिрддрдиा рдЬ्рдпाрджा рд╕्рдХोрд░, рдЙрддрдиा рдмेрд╣рддрд░ рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рд▓ोрди, рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рдпा EMI рдкрд░ рд╕ाрдоाрди рд▓ेрдиा।


 CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХिрд╕рдиे рдмрдиाрдиा рд╢ुрд░ू рдХिрдпा?

  • рднाрд░рдд рдоें TransUnion CIBIL рдиाрдо рдХी рдХंрдкрдиी 2000 рдХे рдмाрдж рд╕े рдпрд╣ рд╕्рдХोрд░ рддैрдпाрд░ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै।

  • рдЗрд╕े рдмैंрдХ, NBFC рдФрд░ рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд╕ंрд╕्рдеाрдПं рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХрд░рддी рд╣ैं।


 CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХ्рдпों рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै?

  • рдЬрдм рдЖрдк рдХिрд╕ी рдмैंрдХ рд╕े рд▓ोрди рдпा рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рдоांрдЧрддे рд╣ैं, рддो рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рд╡े рдЖрдкрдХा CIBIL рд╕्рдХोрд░ рд╣ी рдЪेрдХ рдХрд░рддे рд╣ैं।

  • рдЖрдкрдХा рд╕्рдХोрд░ рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै рддो:

    • рд▓ोрди рдЬрд▓्рджी рдоंрдЬूрд░ рд╣ोрддा рд╣ै

    • рдм्рдпाрдЬ рджрд░ें рдХрдо рд▓рдЧрддी рд╣ैं

    • EMI рдоें рд╕ुрд╡िрдзा рдоिрд▓рддी рд╣ै


 CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХे рд░ेंрдЬ рдФрд░ рдЙрдирдХे рдоाрдпрдиे

рд╕्рдХोрд░ рдХ्рдпा рдорддрд▓рдм рд╣ै?
750 – 900 рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫा – рддुрд░ंрдд рд▓ोрди рд╕ंрднрд╡
700 – 749 рдЕрдЪ्рдЫा – рдЕрдзिрдХрддрд░ рдмैंрдХ рдоाрди рд▓ेंрдЧे
650 – 699 рдаीрдХ-рдаाрдХ – рдХुрдЫ рджिрдХ्рдХрдд рдЖ рд╕рдХрддी рд╣ै
550 – 649 рдХрдордЬोрд░ – рд╕ुрдзाрд░ рдХी рдЬрд░ूрд░рдд
300 – 549 рдмрд╣ुрдд рдЦрд░ाрдм – рд▓ोрди рдоुрд╢्рдХिрд▓

 CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХैрд╕े рдмрдирддा рд╣ै?

CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдЪाрд░ рдоुрдЦ्рдп рдЪीрдЬों рд╕े рдмрдирддा рд╣ै:

  1. рдкेрдоेंрдЯ рд╣िрд╕्рдЯ्рд░ी (35%)

    • рдЖрдкрдиे рдЯाрдЗрдо рдкрд░ рд▓ोрди рдпा рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рдЪुрдХाрдпा рдпा рдирд╣ीं?

  2. рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдпूрдЯिрд▓ाрдЗрдЬेрд╢рди (30%)

    • рдЖрдкрдиे рд▓िрдоिрдЯ рдХा рдХिрддрдиा рд╣िрд╕्рд╕ा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХिрдпा?

  3. рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд╣िрд╕्рдЯ्рд░ी рдХी рдЙрдо्рд░ (15%)

    • рдЖрдкрдХा рдкрд╣рд▓ा рд▓ोрди рдХрдм рд╕े рдЪрд▓ा рдЖ рд░рд╣ा рд╣ै?

  4. рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдоिрдХ्рд╕ рдФрд░ рдирдИ рдПрдк्рд▓िрдХेрд╢рди (20%)

    • рдЖрдкрдХे рдкाрд╕ рдХौрди-рдХौрди рд╕े рд▓ोрди рд╣ैं – рдкрд░्рд╕рдирд▓, рд╣ोрдо, рдПрдЬुрдХेрд╢рди рдЖрджि।


 рдЕрдкрдиा CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХैрд╕े рдЪेрдХ рдХрд░ें?

  1. https://www.cibil.com рдкрд░ рдЬाрдПं

  2. "Get Your Free CIBIL Score" рдкрд░ рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें

  3. OTP рд╕े рд░рдЬिрд╕्рдЯрд░ рдХрд░ें

  4. рдкैрди рдХाрд░्рдб рдиंрдмрд░ рдФрд░ рдмाрдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рднрд░ें

  5. рдЖрдкрдХा рд╕्рдХोрд░ рд╕्рдХ्рд░ीрди рдкрд░ рджिрдЦ рдЬाрдПрдЧा

ЁЯСЙ рд╣рд░ рд╕ाрд▓ 1 рдмाрд░ рдл्рд░ी рд╕्рдХोрд░ рдЪेрдХ рдХрд░рдиे рдХी рд╕ुрд╡िрдзा рд╣ै।


 CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдЦрд░ाрдм рдХ्рдпों рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै?

  • рд╕рдордп рдкрд░ рд▓ोрди/EMI рдХा рднुрдЧрддाрди рди рдХрд░рдиा

  • рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рдХी рд▓िрдоिрдЯ рд╕े рдЬ्рдпाрджा рдЦрд░्рдЪ рдХрд░рдиा

  • рдПрдХ рд╕ाрде рдХрдИ рд▓ोрди рдХे рд▓िрдП рдЕрдк्рд▓ाрдИ рдХрд░рдиा

  • рд▓ोрди рдмंрдж рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рднी рдмैंрдХ рдХो рд╕ूрдЪिрдд рди рдХрд░рдиा

  • рдХो-рдЧैрд░ंрдЯрд░ рдпा рдХो-рдмॉрд░ोрдЕрд░ рдХी рдЧрдб़рдмрдб़िрдпों рдХा рдЕрд╕рд░


✔️ CIBIL рд╕्рдХोрд░ рд╕ुрдзाрд░рдиे рдХे 10 рдЖрд╕ाрди рд╕्рдЯेрдк्рд╕

  1. EMI рдФрд░ рдХाрд░्рдб рдкेрдоेंрдЯ рд╕рдордп рдкрд░ рдХрд░ें
    – рдПрдХ рднी рд▓ेрдЯ рдкेрдоेंрдЯ рд╕े рд╕्рдХोрд░ рдЧिрд░рддा рд╣ै

  2. рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рдХा рд▓िрдоिрдЯ 30% рд╕े рдХрдо рд░рдЦें
    – рдЬैрд╕े: ₹1 рд▓ाрдЦ рдХी рд▓िрдоिрдЯ рдоें ₹30,000 рддрдХ рд╣ी рдЦрд░्рдЪ рдХрд░ें

  3. рд▓ोрди рд╕ेрдЯрд▓рдоेंрдЯ рдХे рдмрдЬाрдп рдкूрд░ा рднुрдЧрддाрди рдХрд░ें
    – “рд╕ेрдЯрд▓” рд╕्рдЯेрдЯрд╕ рд╕े рд╕्рдХोрд░ рдЧрдб़рдмрдб़ा рдЬाрддा рд╣ै

  4. рдкुрд░ाрдиे рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рдХो рдмंрдж рди рдХрд░ें
    – рдкुрд░ाрдиी рд╣िрд╕्рдЯ्рд░ी рдЕрдЪ्рдЫा рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓рддी рд╣ै

  5. рдПрдХ рд╕ाрде рдХрдИ рд▓ोрди рдХे рд▓िрдП рдЕрдк्рд▓ाрдИ рди рдХрд░ें
    – рдЗрд╕рд╕े ‘рд╣ाрд░्рдб рдЗंрдХ्рд╡ाрдпрд░ी’ рд╣ोрддी рд╣ै рдЬो рд╕्рдХोрд░ рдШрдЯाрддी рд╣ै

  6. рдХोрдИ рдЧрд▓рддी рджिрдЦे рддो рддुрд░ंрдд рд╕ुрдзाрд░ рдХрд░ाрдПं
    – CIBIL рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ 'Dispute' рдХा рд╡िрдХрд▓्рдк рд╣ोрддा рд╣ै

  7. рдоंрдерд▓ी EMI рдХैрд▓рдХुрд▓ेрдЯрд░ рд╕े рдпोрдЬрдиा рдмрдиाрдПं
    – рдмिрдиा рдк्рд▓ाрдиिंрдЧ рд▓िрдП рд▓ोрди рди рд▓ें

  8. рдЧैрд░-рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ рдХो-рдЧैрд░ंрдЯрд░ рдмрдирдиे рд╕े рдмрдЪें
    – рдЕрдЧрд░ рд╡ो EMI рдирд╣ीं рднрд░ेрдЧा, рддो рдЖрдкрдХा рд╕्рдХोрд░ рдЧिрд░ेрдЧा

  9. рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рдмिрд▓ рдкूрд░ा рднрд░ें, рд╕िрд░्рдл рдоिрдиिрдордо рдЕрдоाрдЙंрдЯ рдирд╣ीं
    – рд╕िрд░्рдл рдоिрдиिрдордо рднрд░рдиे рд╕े рдм्рдпाрдЬ рдФрд░ рд╕्рдХोрд░ рджोрдиों рдкрд░ рдЕрд╕рд░ рд╣ोрддा рд╣ै

  10. рдл्рд░ी рдоें рд╕्рдХोрд░ рдЪेрдХ рдХрд░ें рд▓ेрдХिрди рдмाрд░-рдмाрд░ рдирд╣ीं
    – рдмाрд░-рдмाрд░ рд╣ाрд░्рдб рдЗंрдХ्рд╡ाрдпрд░ी рди рд╣ो, рд╕ॉрдл्рдЯ рдЪेрдХ рдХрд░ें


 рдЫाрдд्рд░ों рдФрд░ рдирдП рдХрдоाрдиे рд╡ाрд▓ों рдХे рд▓िрдП рд╕рд▓ाрд╣

  • рдкрд╣рд▓ा рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рд╕्рдоाрд░्рдЯ рддрд░ीрдХे рд╕े рд▓ें

  • рдЫोрдЯी-рд╕ी рд▓ोрди рд▓ेрдХрд░ EMI рдЯाрдЗрдо рд╕े рдЪुрдХाрдПं

  • рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд▓ोрди рдРрдк्рд╕ рд╕े рджूрд░ी рдмрдиाрдПं рдЬो RBI рдЕрдк्рд░ूрд╡ рди рд╣ों

  • EMI рднрд░рдиे рдХी рдЖрджрдд рдбाрд▓ें, рдЗрд╕рд╕े рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рд╣ोрдо/рдХाрд░ рд▓ोрди рдЖрд╕ाрди рд╣ोंрдЧे


 рдмैंрдХ рдФрд░ рдиौрдХрд░ी рдоें рдЗрд╕рдХा рдХ्рдпा рд░ोрд▓ рд╣ै?

  • рдмрд╣ुрдд рд╕ी рдиौрдХрд░िрдпों (рдЦाрд╕рддौрд░ рдкрд░ рдмैंрдХिंрдЧ) рдоें рднी CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдЪेрдХ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै

  • рдмिрдЬ़рдиेрд╕ рд▓ोрди, рдПрдЬुрдХेрд╢рди рд▓ोрди рдпा рд╣ाрдЙрд╕ рд▓ोрди рдХे рд▓िрдП CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рд╣ोрддा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै


 рдзोрдЦाрдзрдб़ी рд╕े рдХैрд╕े рдмрдЪें?

  • рдЕрдкрдиा PAN рдпा рдЖрдзाрд░ рдХिрд╕ी рдХो рдмिрдиा рдЬ़рд░ूрд░рдд рдХे рди рджें

  • рдЕрдЧрд░ рдХिрд╕ी рдФрд░ рдиे рдЖрдкрдХे рдиाрдо рд╕े рд▓ोрди рд▓े рд▓िрдпा рддो рддुрд░ंрдд рд░िрдкोрд░्рдЯ рдХрд░ें

  • CIBIL рд░िрдкोрд░्рдЯ рд╣рд░ 3-6 рдорд╣ीрдиे рдоें рдЪेрдХ рдХрд░рддे рд░рд╣ें


 рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рд╕рдордп рдоें CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХा рднрд╡िрд╖्рдп

  • рдмैंрдХिंрдЧ рд╕े рдЖрдЧे рдмрдв़рдХрд░, рдЕрдм рдоोрдмाрдЗрд▓ рдкोрд╕्рдЯрдкेрдб, рдЧैрд╕ рдХрдиेрдХ्рд╢рди, рдХिрд░ाрдпा рджेрдиे рдкрд░ рднी рдЕрд╕рд░ рдкрдб़ рд╕рдХрддा рд╣ै

  • рдбिрдЬिрдЯрд▓ी рдЗंрдбिрдпा рдоें рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд╕्рдХोрд░ рд╣ी рдЖрдкрдХी рдирдИ рдЖрд░्рдеिрдХ рдкрд╣рдЪाрди рд╣ै


 Quick Recap: CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдЪेрдХрд▓िрд╕्рдЯ ✅

рдЪीрдЬ рдз्рдпाрди рджेрдиे рдпोрдЧ्рдп
EMI рд╕рдордп рдкрд░ рднुрдЧрддाрди
рдХाрд░्рдб рдЦрд░्рдЪ 30% рд╕े рдХрдо
рдирдпा рд▓ोрди рд╕ोрдЪ-рд╕рдордЭрдХрд░
рд╕्рдХोрд░ рдЪेрдХ рд╕ाрд▓ рдоें 1 рдмाрд░
рдЧрд▓рдд рдЬाрдирдХाрд░ी рд╕ुрдзाрд░ рдХрд░ाрдПं


рд╢्рд░ी рдЕрдорди рд╡рд░्рдоा, рднोрдкाрд▓ рдиिрд╡ाрд╕ी, рдиे рдПрдХ рдмाрд░ ₹10,000 рдХा рд▓ोрди рд▓िрдпा рдФрд░ рд╕рдордп рдкрд░ EMI рдирд╣ीं рднрд░ рдкाрдП। рдЙрдирдХा рд╕्рдХोрд░ 812 рд╕े рдЧिрд░рдХрд░ 642 рд╣ो рдЧрдпा। рджो рд╕ाрд▓ рдмाрдж, рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдлिрд░ рд╕े CIBIL рд╕ुрдзाрд░рдиा рд╢ुрд░ू рдХिрдпा – EMI рд╕рдордп рдкрд░ рджी, рдХाрд░्рдб рдХा рдХрдо рдЙрдкрдпोрдЧ рдХिрдпा – рдФрд░ рдЕрдм рдЙрдирдХा рд╕्рдХोрд░ 768 рд╣ै।
рд╕рдмрдХ: CIBIL рдЧिрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЖрдкрдХी рдоेрд╣рдирдд рд╕े рдлिрд░ рд╕े рдЙрда рд╕рдХрддा рд╣ै।


 рдЕंрдд рдоें:

CIBIL рд╕्рдХोрд░ рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рдиंрдмрд░ рдирд╣ीं – рдпे рдЖрдкрдХी рд╡िрдд्рддीрдп рднрд░ोрд╕ेрдоंрджी рдХा рдЖрдИрдиा рд╣ै।
рдЖрдкрдХा рд╕्рдХोрд░ рдЕрдЪ्рдЫा рд░рд╣ेрдЧा, рддो рдЬिंрджрдЧी рдХी рдХрдИ рдоुрд╢्рдХिрд▓ें рдЖрд╕ाрди рд╣ो рдЬाрдПंрдЧी।
Progress India рд╣рдоेрд╢ा рдЖрдкрдХे рд╕ाрде рд╣ै – рдЖрдкрдХी рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕рдордЭ рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХी рджिрд╢ा рдоें।


рдЕрдЧрд░ рдпрд╣ рдЬाрдирдХाрд░ी рдЙрдкрдпोрдЧी рд▓рдЧी рд╣ो, рддो рдЗрд╕े рджोрд╕्рддों, рдкрд░िрд╡ाрд░ рдФрд░ рдпुрд╡ाрдУं рдХे рд╕ाрде рдЬрд░ूрд░ рд╢ेрдпрд░ рдХрд░ें।
ЁЯТм рдХोрдИ рд╕рд╡ाрд▓ рд╣ै? рд╣рдоें рдХрдоेंрдЯ рдХрд░ें – рдЬрд╡ाрдм рдЬ़рд░ूрд░ рдоिрд▓ेрдЧा।

ITR рдлाрдЗрд▓ рдХрд░рдиा 2025: рдЗрдирдХрдо рдЯैрдХ्рд╕ рд░िрдЯрд░्рди рднрд░рдиे рдХी рдкूрд░ी рдЧाрдЗрдб | Progress India

GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХैрд╕े рдХрд░ें – рдЖрд╕ाрди рд╕्рдЯेрдк्рд╕ рдоें рдЧाрдЗрдб 2025

Company Registration Kaise Karein (2025): Step-by-Step рдЖрд╕ाрди рдЧाрдЗрдб | Progress India

CIBIL рд╕्рдХोрд░ – FAQs (рдЕрдХ्рд╕рд░ рдкूрдЫे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рд╕рд╡ाрд▓)


Q1. CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдпрд╣ рдПрдХ рддीрди рдЕंрдХों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рд╣ोрддी рд╣ै (300-900 рдХे рдмीрдЪ) рдЬो рдЖрдкрдХी рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд╣िрд╕्рдЯ्рд░ी рдФрд░ рд▓ोрди рдЪुрдХाрдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рдХो рджрд░्рд╢ाрддी рд╣ै।


Q2. рдЕрдЪ्рдЫा CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХ्рдпा рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै?
ЁЯСЙ 750 рдФрд░ рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕्рдХोрд░ рдХो рдЕрдЪ्рдЫा рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рд▓ोрди рд╕्рд╡ीрдХृрддि рдХे рдЪांрд╕ рдмрдв़ рдЬाрддे рд╣ैं।


Q3. CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХैрд╕े рдЪेрдХ рдХрд░ें?
ЁЯСЙ рдЖрдк CIBIL рдХी рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯ рдкрд░ рдЬाрдХрд░ рдл्рд░ी рдоें рд╕्рдХोрд░ рджेрдЦ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдХрдИ рдмैंрдХ рдФрд░ рдлिрдирдЯेрдХ рдРрдк्рд╕ рднी рдпрд╣ рд╕ुрд╡िрдзा рджेрддे рд╣ैं।


Q4. CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХрдо рдХ्рдпों рд╣ोрддा рд╣ै?
ЁЯСЙ рджेрд░ рд╕े EMI рдпा рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рднुрдЧрддाрди, рдмाрд░-рдмाрд░ рд▓ोрди рдЕрдк्рд▓ाрдИ рдХрд░рдиा, рдпा рдЙрдЪ्рдЪ рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдЙрдкрдпोрдЧ рджрд░ рдЬैрд╕ी рдЖрджрддें рд╕्рдХोрд░ рдХो рдХрдо рдХрд░рддी рд╣ैं।


Q5. рдХ्рдпा CIBIL рд╕्рдХोрд░ рд╕ुрдзाрд░ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै?
ЁЯСЙ рд╣ाँ, рд╕рдордп рдкрд░ рднुрдЧрддाрди рдХрд░рдиा, рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдХाрд░्рдб рд▓िрдоिрдЯ рдХे 30% рдХे рднीрддрд░ рдЦрд░्рдЪ рдХрд░рдиा, рдФрд░ рдкुрд░ाрдиा рд▓ोрди рдЪुрдХрддा рдХрд░рдиा рд╕्рдХोрд░ рд╕ुрдзाрд░рдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░рддा рд╣ै।


Q6. CIBIL рд╕्рдХोрд░ рд╕े рд▓ोрди рдЕрдк्рд░ूрд╡рд▓ рдкрд░ рдХ्рдпा рдЕрд╕рд░ рд╣ोрддा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдЬिрддрдиा рдЬ्рдпाрджा рд╕्рдХोрд░, рдЙрддрдиी рдЬ्рдпाрджा рд▓ोрди рд╕्рд╡ीрдХृрддि рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдФрд░ рдХрдо рдм्рдпाрдЬ рджрд░।


Q7. рдХ्рдпा рдмिрдиा CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХे рд▓ोрди рдоिрд▓ рд╕рдХрддा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдирдпा рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рдк्рд░ोрдлाрдЗрд▓ рд╣ोрдиे рдкрд░ рдХुрдЫ NBFCs рдпा рдоाрдЗрдХ्рд░ोрдлाрдЗрдиेंрд╕ рд╕ंрд╕्рдеाрди рд╕ीрдоिрдд рд▓ोрди рджे рд╕рдХрддे рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рдм्рдпाрдЬ рджрд░ рдЕрдзिрдХ рд╣ोрддी рд╣ै।


Q8. CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдФрд░ рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд░िрдкोрд░्рдЯ рдоें рдХ्рдпा рдлрд░्рдХ рд╣ै?
ЁЯСЙ рд╕्рдХोрд░ рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рд╕ंрдЦ्рдпा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд░िрдкोрд░्рдЯ рдЖрдкрдХे рд╕рднी рд▓ोрди, рднुрдЧрддाрди рдФрд░ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХा рд╡िрд╕्рддृрдд рд░िрдХॉрд░्рдб рд╣ोрддा рд╣ै।


Q9. CIBIL рд╕्рдХोрд░ рдХिрддрдиी рдмाрд░ рдЕрдкрдбेрдЯ рд╣ोрддा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдЖрдорддौрд░ рдкрд░ рдорд╣ीрдиे рдоें рдПрдХ рдмाрд░। рдмैंрдХ рдФрд░ рдлाрдЗрдиेंрд╢िрдпрд▓ рд╕ंрд╕्рдеाрди рдбेрдЯा рднेрдЬрддे рд╣ैं рдЬिрд╕े CIBIL рдЕрдкрдбेрдЯ рдХрд░рддा рд╣ै।


Q10. рдХ्рдпा рдПрдХ рд╕े рдЬ्рдпाрджा CIBIL рд╕्рдХोрд░ рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं?
ЁЯСЙ рдирд╣ीं, рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдПрдХ рд╣ी рд╕्рдХोрд░ рд╣ोрддा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рд╕рдордп рдХे рд╕ाрде рдмрджрд▓рддा рд░рд╣рддा рд╣ै।


Q11. рдХ्рдпा рдЧрд▓рдд рдЬाрдирдХाрд░ी рдХो рд╕ुрдзाрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं?
ЁЯСЙ рд╣ाँ, рдЖрдк CIBIL рдкрд░ "Dispute Resolution" рдХा рд╡िрдХрд▓्рдк рдЪुрдирдХрд░ рдЧрд▓рдд рдПंрдЯ्рд░ी рдХी рд╢िрдХाрдпрдд рджрд░्рдЬ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।


Q12. рдХ्рдпा CIBIL рд╕्рдХोрд░ рд╕े рдиौрдХрд░ी рдкрд░ рдЕрд╕рд░ рдкрдб़рддा рд╣ै?
ЁЯСЙ рдХुрдЫ рдХंрдкрдиिрдпाँ рдЦाрд╕рдХрд░ рдлाрдЗрдиेंрд╕ рд╕ेрдХ्рдЯрд░ рдХी, рдЖрдкрдХी рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рд░िрдкोрд░्рдЯ рджेрдЦрддी рд╣ैं। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЕрдЪ्рдЫा рд╕्рдХोрд░ рдЖрдкрдХे рдк्рд░ोрдлेрд╢рдирд▓ рдЗрдоेрдЬ рдХे рд▓िрдП рднी рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै।

Comments

Popular posts from this blog

Sabla / Kishori Balika Yojana – рдХिрд╢ोрд░िрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХी рдУрд░ рдордЬрдмूрдд рдХрджрдо

Sabla / Kishori Balika Yojana рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा / рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा: рдмेрдЯिрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╡рд▓ंрдмрди рдХी рд░ाрд╣  рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ рдоें рдЬрд╣ां рдмेрдЯिрдпाँ рдПрдХ рддрд░рдл рджेрд╡ी рдХा рд░ूрдк рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдХрдИ рдмाрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╢िрдХ्рд╖ा, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрди рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рднी рд░рд╣рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдПрдХ рдХिрд╢ोрд░ी рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдЬрдм рдЙрд╕рдХा рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди рдХрдИ рдмрджрд▓ाрд╡ों рд╕े рдЧुрдЬрд░рддा рд╣ै, рддрдм рдЙрд╕े рд╕рдмрд╕े рдЬ़्рдпाрджा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди, рдкोрд╖рдг, рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдФрд░ рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдФрд░ рдЬ़рд░ूрд░рдд рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдП рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा (рдЬिрд╕े рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै) рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी — рддाрдХि рджेрд╢ рдХी рдмेрдЯिрдпाँ рди рд╕िрд░्рдл рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣ें, рдмрд▓्рдХि рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рднी рдмрдиें। рдХिрд╢ोрд░ी – рдПрдХ рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдоोрдб़ рдЬрдм рдХोрдИ рдмрдЪ्рдЪी 11-18 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдЙрд╕рдХा рд╢ाрд░ीрд░िрдХ, рдоाрдирд╕िрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдмрд╕े рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдФрд░ рдиिрд░्рдгाрдпрдХ рд╕рдордп рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдо्рд░ рдоें рд╡рд╣ рди рддो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдмрдЪ्рдЪी рд░рд╣рддी рд╣ै, рди рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рд╡рдпрд╕्рдХ। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдкрд╣рдЪाрди, рдЖрдд्рдо-рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЕрдкрдиे рд╕्рдеाрди рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЧ्рд░ाрдоीрдг рднाрд░рдд рдоें рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рднी рдХрдаिрди рд╣ै — рдпрд╣ाँ рдЕрдзिрдХांрд╢ рдХिрд╢ोрд░िрдпाँ рдпा рддो рд╕्рдХूрд▓ рдЫोрдб़ рдЪुрдХी рд╣ोрддी рд╣ैं, рдпा рдШрд░ेрд▓ू рдЬिрдо्рдоेрджाрд░िрдпो...

рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рд╕рднी рдк्рд░рдоुрдЦ рдпोрдЬрдиाрдУं рдХी рд╕ूрдЪी – рдПрдХ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдкूрд░ी рдЬाрдирдХाрд░ी | Progress India

ЁЯСЙрдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдХी рд╕рднी рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХी рд╕ूрдЪी | рд▓ाрдн, рдкाрдд्рд░рддा рдФрд░ рдЖрд╡ेрджрди рд▓िंрдХ рдПрдХ рдЬрдЧрд╣ ! рдкूрд░्рд╡рдЬों рдХी рд╕ंрдкрдд्рддि рдоें рдмंрдЯрд╡ाрд░ा рдХैрд╕े рдХрд░ें? LPC рдХ्рдпा рд╣ै? рдХैрд╕े рдкрддा рдХрд░ें рдХि рдЖрдк рдЬрдоीрди рдХे рд╡ैрдз рдоाрд▓िрдХ рд╣ैं рдпा рдирд╣ीं? рднू рдирдХ्рд╢ा рдкोрд░्рдЯрд▓ (Bhu Naksha Portal) рдХ्рдпा рд╣ै? рднू–рдЬрди рд╢िрдХाрдпрдд рдкोрд░्рдЯрд▓ (Bhu-Jan Shikayat Portal) рдХ्рдпा рд╣ै? рдХ्рдпा рдЬрдоीрди рдмेрдЪрдиे рдпा рдмंрдЯрд╡ाрд░े рдоें рдмाрдзा рдЖрдиे рдкрд░ рдХрд░ें? рдХрдм्рдЬ़ा рд╣рдЯрд╡ाрдиा (Illegal Possession Removal) рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдЬрдм рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рднूрдоि рд░िрдХॉрд░्рдб рдЕрдкрдбेрдЯ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рддो рдХ्рдпा рдХрд░ें? рдЦाрддा рдПрд╡ं рдЬрдоाрдмंрджी рдХ्рдпा рд╣ै? рдЬрдоीрди рдХा рдмंрдЯрд╡ाрд░ा рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдЕрд╡ैрдз рдЕрддिрдХ्рд░рдордг (Illegal Encroachment) рдХ्рдпा рд╣ै? рдирдХ्рд╢ा рд╕े рд╕ीрдоांрдХрди (Demarcation) рдХैрд╕े рдХрд░рд╡ाрдПं? рд╕िрд╡िрд▓ рдХोрд░्рдЯ рдоें рджाрд╡ा рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдирдХ्рд╢ा (Land Map) рдХ्рдпा рд╣ै? рдиाрдоांрддрд░рдг, рджाрдЦिрд▓-рдЦाрд░िрдЬ рдФрд░ рд╡ंрд╢ाрд╡рд▓ी рд╕े рдЬुрдб़े рд╡िрд╡ाрдж рдХ्рдпा рдХрд░ें? C.S., R.S., рдФрд░ Halka рдЦрддिрдпाрди рдХ्рдпा рд╣ै? рдоूрд▓ рдЦрддिрдпाрди рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै? рдмिрд╣ाрд░ рдоें рд╡ाрд░िрд╕ाрдиा рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं? рдЕрдЧрд░ рднूрдоि рдХे рдЕрднिрд▓ेрдЦों (рдЬрдоाрдмंрджी, рдЦрддिрдпाрди, рдирдХ्рд╢ा, рдпा рджाрдЦिрд▓-рдЦाрд░िрдЬ) рдоें рдЬ़рдоीрди рдХा рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдлрд▓ (рд░рдХрдмा) рдЧрд▓рдд рджрд░्рдЬ рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै, рдЕрдЧрд░ рднू-рдЕрднिрд▓ेрдЦ (Land Record) рдпा рдЬрдоाрдмंрджी / рдЦрддिрдпाрди / рджाрдЦिрд▓-рдЦ...

рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा 2025 – рдХिрд╕ाрдиों рдХी рд╕рдоृрдж्рдзि

рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा – рдХिрд╕ाрдиों рдХे рд╕рдоृрдж्рдзि рдХी рдирдИ рдЙрдо्рдоीрдж рднाрд░рдд рдХी рдЖрдд्рдоा рдЧांрд╡ों рдоें рдмрд╕рддी рд╣ै, рдФрд░ рдЧांрд╡ों рдХी рдЖрдд्рдоा рд╣рдоाрд░े рдХिрд╕ाрди рд╣ैं। рд╣рд░ рд╕ुрдмрд╣ рд╕ूрд░рдЬ рдХी рдкрд╣рд▓ी рдХिрд░рдг рдХे рд╕ाрде рдЦेрддों рдоें рд╣рд▓ рдЬोрддрддा рдХिрд╕ाрди, рддрдкрддी рджोрдкрд╣рд░ рдоें рдлрд╕рд▓ों рдХो рд╕ींрдЪрддा рдХिрд╕ाрди рдФрд░ рд░ाрдд рдХे рдЕंрдзेрд░े рдоें рднी рдЕрдкрдиे рдЦेрдд рдХी рд░рдЦрд╡ाрд▓ी рдХрд░рддा рдХिрд╕ाрди — рдпрд╣ी рддो рд╣ैं рд╣рдоाрд░े рджेрд╢ рдХी рдЕрд╕рд▓ी рд░ीрдв़। рдРрд╕े рдоें рдЬрдм рдХेंрдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХिрд╕ाрдиों рдХी рд╕्рдеिрддि рд╕ुрдзाрд░рдиे рдФрд░ рдЙрдирдХी рдЖрдорджрдиी рджोрдЧुрдиी рдХрд░рдиे рдХी рдмाрдд рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рдиीрддि рдирд╣ीं рд╣ोрддी, рдмрд▓्рдХि рдХрд░ोрдб़ों рдЙрдо्рдоीрджों рдХी рдиींрд╡ рд╣ोрддी рд╣ै। рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा рдЗрд╕ी рджिрд╢ा рдоें рдЙрдаाрдпा рдЧрдпा рдПрдХ рдХ्рд░ांрддिрдХाрд░ी рдХрджрдо рд╣ै। рдХ्рдпा рд╣ै рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा? рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдПрдХ рдорд╣рдд्рд╡ाрдХांрдХ्рд╖ी рдпोрдЬрдиा рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै — рдХिрд╕ाрдиों рдХी рдЖрдп рдмрдв़ाрдиा, рдлрд╕рд▓ों рдХी рдЙрдд्рдкाрджрдХрддा рд╕ुрдзाрд░рдиा, рдФрд░ рдХृрд╖ि рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЖрдзुрдиिрдХ рддрдХрдиीрдХ рдХा рд╕рдоाрд╡ेрд╢ рдХрд░рдиा। рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдХिрд╕ाрдиों рдХो рдмेрд╣рддрд░ рдмीрдЬ, рд╕рд╕्рддी рджрд░ों рдкрд░ рдЙрд░्рд╡рд░рдХ, рд╕िंрдЪाрдИ рдХी рд╕ुрд╡िрдзा, рдХृрд╖ि рдпंрдд्рд░ों рдкрд░ рд╕рдм्рд╕िрдбी рдФрд░ рдлрд╕рд▓ рдХी рд╕рд╣ी рдХीрдордд рджिрд▓ाрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░рддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдоुрдЦ्рдп рд▓рдХ्рд╖्рдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рднाрд░рдд рдХा рд╣рд░ рдХिрд╕ाрди рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рдмрди...