Skip to main content

GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХैрд╕े рдХрд░ें – рдЖрд╕ाрди рд╕्рдЯेрдк्рд╕ рдоें рдЧाрдЗрдб 2025

"Business рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЕрдкрдиा GST рдиंрдмрд░ рдмрдирд╡ाрдПं!"
GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдЧाрдЗрдб – рдл्рд░ी рдоें рдкрдв़ें Progress India рдкрд░

GST рдХे рд▓िрдП рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХैрд╕े рдХрд░ें

рднाрд░рдд рдоें рд╡्рдпाрдкाрд░ рд╢ुрд░ू рдХрд░рддे рд╣ी рдЬो рдкрд╣рд▓ी рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╕ाрдордиे рдЖрддी рд╣ै – рд╡рд╣ рд╣ै GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди।
рдЪाрд╣े рдЖрдк рдПрдХ рджुрдХाрдирджाрд░ рд╣ों, рдСрдирд▓ाрдЗрди рд╕ेрд▓рд░ рд╣ों, рдпा рд╕рд░्рд╡िрд╕ рдк्рд░ोрд╡ाрдЗрдбрд░ – GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рди рд╕िрд░्рдл рдХाрдиूрдиी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдпрд╣ рдЖрдкрдХे рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХी рд╕ाрдЦ рдФрд░ рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХी рдХुंрдЬी рднी рдмрдирддा рд╣ै।

ЁЯСЙ рдЖрдЗрдП рдЗрд╕े рдЫोрдЯे-рдЫोрдЯे рд╕्рдЯेрдк्рд╕ рдФрд░ рд╕рд░рд▓ рднाрд╖ा рдоें рд╕рдордЭрддे рд╣ैं।


 рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े – рдпे рдЬाрди рд▓ें, рдЖрдкрдХो GST рдХी рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ै рдпा рдирд╣ीं?

GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрдм рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ोрддा рд╣ै?

  • рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдХा рдЯрд░्рдирдУрд╡рд░ ₹20 рд▓ाрдЦ (рд╕ेрд╡ा) рдпा ₹40 рд▓ाрдЦ (рд╕ाрдоाрди) рд╕े рдЬ़्рдпाрджा рд╣ै

  • рдЖрдк рдПрдХ рдИ-рдХॉрдорд░्рд╕ рд╡िрдХ्рд░ेрддा рд╣ैं (рдЬैрд╕े Amazon, Flipkart рдЖрджि рдкрд░ рдмेрдЪрддे рд╣ैं)

  • рдЖрдк рдПрдХ рд░ाрдЬ्рдп рд╕े рджूрд╕рд░े рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं

  • рдЖрдк рдХिрд╕ी рдХंрдкрдиी рдХो B2B рдЗрдирд╡ॉрдЗрд╕ рджेрдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं

  • рдЖрдк рд░िрд╡рд░्рд╕ рдЪाрд░्рдЬ рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рдЖрддे рд╣ैं

  • рдЖрдк рд╕्рд╡ेрдЪ्рдЫा рд╕े рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рд▓ेрдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं

рдЕрдЧрд░ рдЗрдирдоें рд╕े рдХोрдИ рдПрдХ рднी рдмाрдд рд▓ाрдЧू рд╣ोрддी рд╣ै, рддो рдЖрдкрдХो GST рд▓ेрдиा рдЪाрд╣िрдП।


 рдЬрд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ – рдкрд╣рд▓े рд╕े рддैрдпाрд░ рд░рдЦें ✅

рдмिрдЬрдиेрд╕ рдХे рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдбॉрдХ्рдпुрдоेंрдЯ्рд╕:

  1. рдк्рд░ोрдкрд░ाрдЗрдЯрд░рд╢िрдк рдХे рд▓िрдП:

    • рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб, PAN рдХाрд░्рдб (рд╕्рд╡ाрдоी рдХा)

    • рдмिрдЬ़рдиेрд╕ рдПрдб्рд░ेрд╕ рдк्рд░ूрдл (рдмिрдЬрд▓ी рдмिрд▓, рдХिрд░ाрдпाрдиाрдоा рдЖрджि)

    • рдкाрд╕рдкोрд░्рдЯ рд╕ाрдЗрдЬ рдл़ोрдЯो

  2. рдкाрд░्рдЯрдирд░рд╢िрдк рдлрд░्рдо / рдХंрдкрдиी рдХे рд▓िрдП:

    • рдкैрди рдХाрд░्рдб (рдлрд░्рдо/рдХंрдкрдиी рдХा)

    • рдкाрд░्рдЯрдирд░рд╢िрдк рдбीрдб рдпा MOA/AOA

    • рдЕрдзिрдХृрдд рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░рдХрд░्рддा рдХा рдЖрдзाрд░ рдФрд░ рдкैрди

    • рдмैंрдХ рд╕्рдЯेрдЯрдоेंрдЯ рдпा рдХैंрд╕рд▓ рдЪेрдХ

    • рдПрдб्рд░ेрд╕ рдк्рд░ूрдл


 GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा – рдЖрд╕ाрди рд╕्рдЯेрдк рдмाрдп рд╕्рдЯेрдк рдЧाрдЗрдб

1️⃣ GST рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ рдЬाрдПं

  • рдм्рд░ाрдЙрдЬ़рд░ рдЦोрд▓ें рдФрд░ www.gst.gov.in рдкрд░ рдЬाрдПं

  • Services > Registration > New Registration рдкрд░ рдХ्рд▓िрдХ рдХрд░ें

2️⃣ рдмेрд╕िрдХ рдЬाрдирдХाрд░ी рднрд░ें

  • рдмिрдЬрдиेрд╕ рдХा рдиाрдо, PAN рдиंрдмрд░, рдоोрдмाрдЗрд▓ рдиंрдмрд░, рдИрдоेрд▓ рдЖрджि

  • рдУрдЯीрдкी рдХे рдЬ़рд░िрдП рд╡ेрд░ीрдлाрдИ рдХрд░ें

  • Temporary Reference Number (TRN) рдЬрдирд░ेрдЯ рд╣ोрдЧा – рдЗрд╕े рдиोрдЯ рдХрд░ें

3️⃣ TRN рд╕े рд▓ॉрдЧिрди рдХрд░ें

  • рдлिрд░ рд╕े “New Registration” рдкेрдЬ рдкрд░ рдЬाрдПं

  • рдЕрдм “Temporary Reference Number (TRN)” рдбाрд▓ें

  • OTP рд╡ेрд░ीрдлिрдХेрд╢рди рдХे рдмाрдж рдЖрдк рдПрдк्рд▓िрдХेрд╢рди рдкेрдЬ рдкрд░ рдкрд╣ुंрдЪेंрдЧे

4️⃣ рдлॉрд░्рдо рдоें рд╡िрд╡рд░рдг рднрд░ें

  • рдмिрдЬрдиेрд╕ рдбिрдЯेрд▓्рд╕ (рдЬैрд╕े Constitution, рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХा рдиाрдо, Date of commencement)

  • рдк्рд░рдоोрдЯрд░/рдбाрдпрд░ेрдХ्рдЯрд░ рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी

  • рдПрдб्рд░ेрд╕ рдФрд░ рдмैंрдХ рдбिрдЯेрд▓

  • HSN/SAC рдХोрдб рдЪुрдиें (рдЖрдкрдХा рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХिрд╕ рд╡рд╕्рддु рдпा рд╕ेрд╡ा рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╣ै)

5️⃣ рдбॉрдХ्рдпुрдоेंрдЯ्рд╕ рдЕрдкрд▓ोрдб рдХрд░ें

  • рд╕्рдХैрди рдХी рдЧрдИ рдХॉрдкीрдЬ़ рдЕрдкрд▓ोрдб рдХрд░ें

  • рдлोрдЯो, рдЖрдзाрд░ рдХाрд░्рдб, рдмैंрдХ рд╕्рдЯेрдЯрдоेंрдЯ рдЖрджि

6️⃣ рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд╕िрдЧ्рдиेрдЪрд░ рдпा рдИ-рд╡ेрд░ीрдлिрдХेрд╢рди рдХрд░ें

  • рдХंрдкрдиिрдпों рдХो DSC (рдбिрдЬिрдЯрд▓ рд╕िрдЧ्рдиेрдЪрд░) рдХी рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै

  • рд╡्рдпрдХ्рддि рдЖрдзाрд░ рд╕े OTP рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╡ेрд░ीрдлाрдИ рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै

7️⃣ рдЖрд╡ेрджрди рд╕рдмрдоिрдЯ рдХрд░ें рдФрд░ ARN рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ें

  • рдлॉрд░्рдо рд╕рдмрдоिрдЯ рдХрд░рддे рд╣ी рдЖрдкрдХो Application Reference Number (ARN) рдоिрд▓ेрдЧा

  • рдЖрдк рдЗрд╕рдХी рдорджрдж рд╕े рд╕्рдЯेрдЯрд╕ рдЯ्рд░ैрдХ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं


 рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХे рдмाрдж рдХ्рдпा рдоिрд▓ेрдЧा?

  • 15 рдЕंрдХों рдХा GSTIN рдиंрдмрд░ рдоिрд▓ेрдЧा

  • рдпрд╣ рдиंрдмрд░ рдкैрди + рд░ाрдЬ्рдп рдХोрдб + рдпूрдиिрдХ рд╕ीрд░िрдпрд▓ рдиंрдмрд░ рд╕े рдмрдиा рд╣ोрддा рд╣ै

  • рдЖрдкрдХो GST Certificate рдИрдоेрд▓ рдоें рдпा рдкोрд░्рдЯрд▓ рд╕े рдоिрд▓ेрдЧा

  • рдЖрдк рдЗрд╕рдХा рдк्рд░िंрдЯ рдиिрдХाрд▓рдХрд░ рджुрдХाрди рдпा рдСрдлिрд╕ рдоें рд▓рдЧा рд╕рдХрддे рд╣ैं


 GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХे рдлाрдпрджे

  • рдЖрдк рдХाрдиूрдиी рд░ूрдк рд╕े рдоाрди्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╡्рдпाрдкाрд░ी рдмрдирддे рд╣ैं

  • рдЗрдирдкुрдЯ рдЯैрдХ्рд╕ рдХ्рд░ेрдбिрдЯ (ITC) рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं

  • рдмрдб़े рдХ्рд▓ाрдЗंрдЯ्рд╕ рдФрд░ рдХंрдкрдиिрдпों рдХे рд╕ाрде рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХрд░рдиे рдоें рд╕рд╣ूрд▓िрдпрдд

  • рдСрдирд▓ाрдЗрди рдоाрд░्рдХेрдЯрдк्рд▓ेрд╕ рдкрд░ рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рд╕ंрднрд╡

  • рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдпोрдЬрдиाрдУं рдФрд░ рд▓ोрди рдоें рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा


 рдХुрдЫ рдЖрдо рд╕рдорд╕्рдпाрдПं рдФрд░ рд╣рд▓

рд╕рдорд╕्рдпा рд╕рдоाрдзाрди
OTP рдирд╣ीं рдЖ рд░рд╣ा рдиेрдЯрд╡рд░्рдХ рдЪेрдХ рдХрд░ें, рдлिрд░ рд╕े рднेрдЬें рдЪुрдиें
рдЖрдзाрд░ рд╕े OTP рдлेрд▓ UIDAI рд╕ाрдЗрдЯ рдкрд░ рдЖрдзाрд░ рдоोрдмाрдЗрд▓ рд▓िंрдХ рд╕्рдЯेрдЯрд╕ рдЪेрдХ рдХрд░ें
рдбॉрдХ्рдпुрдоेंрдЯ рдЕрдкрд▓ोрдб рдирд╣ीं рд╣ो рд░рд╣ा рдлाрдЗрд▓ рд╕ाрдЗрдЬ рдХрдо рдХрд░ें рдпा рдм्рд░ाрдЙрдЬ़рд░ рдмрджрд▓ें
рдПрдк्рд▓िрдХेрд╢рди рдкेंрдбिंрдЧ рд╣ै 3-7 рджिрди рдоें рд╕्рдеिрддि рдЕрдкрдбेрдЯ рд╣ोрддी рд╣ै

 GST рдиंрдмрд░ рдоिрд▓рдиे рдХे рдмाрдж рдХ्рдпा рдХрд░ें?

✅ рдиिрдпрдоिрдд рд░ूрдк рд╕े GST рд░िрдЯрд░्рди рдлाрдЗрд▓ рдХрд░ें
✅ рд░िрдЯрд░्рди рд▓ेрдЯ рд╣ोрдиे рдкрд░ рдЬुрд░्рдоाрдиा рд▓рдЧрддा рд╣ै
✅ рдЕрдкрдиे рдЗрдирд╡ॉрдЗрд╕ рдоें рд╕рд╣ी GSTIN рдиंрдмрд░ рджें
✅ рдХंрдк्рд▓ाрдпंрд╕ рдЯ्рд░ैрдХ рдХрд░рддे рд░рд╣ें – рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП GST рдоोрдмाрдЗрд▓ рдРрдк्рд╕ рдХा рднी рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं


 рдЕрдЧрд░ рдЖрдк рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдоें рд╕рд╣рдЬ рдирд╣ीं рд╣ैं...

  • рдХिрд╕ी рдЯ्рд░рд╕्рдЯेрдб GST рд╕ुрд╡िрдзा рдХेंрдж्рд░ рдпा CA/Tax Consultant рд╕े рд╕рд╣ाрдпрддा рд▓ें

  • рдХрдИ рдСрдирд▓ाрдЗрди рдкोрд░्рдЯрд▓ (ClearTax, Vakilsearch, IndiaFilings рдЖрджि) рднी рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрд░ाрддे рд╣ैं – рдеोрдб़ी рдлीрд╕ рд▓ेрдХрд░

  • рд╕्рдеाрдиीрдп CSC (Common Service Center) рд╕े рднी рдорджрдж рдоिрд▓ рд╕рдХрддी рд╣ै


 рдХ्рдпों рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै GST?

“рдоेрд░े рдкाрдкा рдПрдХ рдЫोрдЯी рд╕ी рдХिрд░ाрдиा рдХी рджुрдХाрди рдЪрд▓ाрддे рд╣ैं। рдЬрдм рдЙрди्рд╣ोंрдиे GST рд▓िрдпा, рддो рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдоें рдбрд░ рд▓рдЧा – рдХि рдпे рд╕рдм рдлॉрд░्рдоाрд▓िрдЯीрдЬ़ рдХैрд╕े рд╣ोंрдЧी? рд▓ेрдХिрди рдлिрд░ рдПрдХ рджोрд╕्рдд рдХी рдорджрдж рд╕े рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрд░ाрдпा। рдЕрдм рдмрдб़ी рдХंрдкрдиिрдпों рд╕े рднी рд╕рдк्рд▓ाрдИ рд▓े рдкाрддे рд╣ैं। рд╣рдоाрд░ी рджुрдХाрди рдХी рд╕ाрдЦ рдмрдв़ рдЧрдИ рд╣ै। рд╣рдо рднी рдЕрдм рдбिрдЬिрдЯрд▓ рдЗंрдбिрдпा рдХा рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ैं।”

рд╣рд░ рдЫोрдЯे рд╡्рдпाрдкाрд░ी рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै рдХि рд╡े рдирдП рдиिрдпрдоों рд╕े рдбрд░े рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдЕрдкрдиे рд╣рдХ рдФрд░ рдЕрд╡рд╕рд░ рдХो рдкрд╣рдЪाрдиें। GST рдЖрдкрдХी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рд╣ै – рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ рдПрдХ рд╕ुрдирд╣рд░ा рдЕрд╡рд╕рд░ рднी рд╣ै।


 рдПрдХ्рд╢рди рдкॉрдЗंрдЯ्рд╕ – рд╕рдм рдХुрдЫ рд╕ंрдХ्рд╖ेрдк рдоें

✅ рдЬाрдиें рдХि рдЖрдкрдХो GST рдЪाрд╣िрдП рдпा рдирд╣ीं
✅ рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рдкрд╣рд▓े рд╕े рддैрдпाрд░ рд░рдЦें
✅ gst.gov.in рдкрд░ рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрд░ें
✅ рдлॉрд░्рдо рд╕рд╣ी рд╕े рднрд░ें, рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़ рдЕрдкрд▓ोрдб рдХрд░ें
✅ рдЖрдзाрд░/DSC рд╕े рд╡ेрд░ीрдлाрдИ рдХрд░ें
✅ ARN рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ें рдФрд░ рд╕्рдЯेрдЯрд╕ рдЪेрдХ рдХрд░ें
✅ GST рдиंрдмрд░ рдоिрд▓рдиे рдХे рдмाрдж рдмिрдЬрдиेрд╕ рдХो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рдЕрдкрдбेрдЯ рдХрд░ें


 рдЪрд▓िрдП, рдЕрдм рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХрд░ें!

GST рд▓ेрдиा рдорддрд▓рдм рдЖрдкрдХी рдкрд╣рдЪाрди рдХो рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдпिрдХ рдкрд╣рдЪाрди рджेрдиा।
Progress India рдЖрдкрдХे рд╕ाрде рд╣ै|


рдпрджि рдЖрдк рдЪाрд╣ें рддो 

рд╕्рдХेрдЯिंрдЧ: рдмрдЪ्рдЪों рдФрд░ рдпुрд╡ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдЙрдЬ्рдЬрд╡рд▓ рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рд░ोрд▓рд░ рд░ाрдЗрдб | Progress India

UIDAI Schemes 2025: рдЖрдзाрд░ рд╕े рдЬुрдб़ी рд╕рднी рд╕рд░рдХाрд░ी рд╕ेрд╡ाрдПं рдФрд░ рд▓ाрдн

ITR рдлाрдЗрд▓ рдХрд░рдиा 2025: рдЗрдирдХрдо рдЯैрдХ्рд╕ рд░िрдЯрд░्рди рднрд░рдиे рдХी рдкूрд░ी рдЧाрдЗрдб | Progress India

PAN рдХाрд░्рдб рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं – рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा, рдЬ़рд░ूрд░ी рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬ़, рд╕्рдЯेрдЯрд╕ рдЪेрдХ | Progress India

FAQs (Frequently Asked Questions)

Q1. GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХे рд▓िрдП рдХौрди рдкाрдд्рд░ рд╣ोрддा рд╣ै?
A: рдЬिрдирдХा рдХाрд░ोрдмाрд░ рд╕ाрд▓ाрдиा ₹20 рд▓ाрдЦ (рд╕ेрд╡ा) рдпा ₹40 рд▓ाрдЦ (рдоाрд▓) рд╕े рдЬ्рдпाрджा рд╣ै, рдЙрди्рд╣ें GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрд░ाрдиा рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рд╣ै।

Q2. рдХ्рдпा рдл्рд░ीрд▓ांрд╕рд░ рдФрд░ рдСрдирд▓ाрдЗрди рд╕ेрд▓рд░ рдХो рднी GST рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ै?
A: рд╣ां, рдЕрдЧрд░ рд╡े рдИ-рдХॉрдорд░्рд╕ рдк्рд▓ेрдЯрдлॉрд░्рдо рдкрд░ рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं рдпा рдЗंрдЯрд░-рд╕्рдЯेрдЯ рд╕рдк्рд▓ाрдИ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं, рддो рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै।

Q3. GSTIN рдХिрддрдиे рджिрдиों рдоें рдоिрд▓ рдЬाрддा рд╣ै?
A: рд╕рд╣ी рдбॉрдХ्рдпुрдоेंрдЯ्рд╕ рдЬрдоा рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдЖрдорддौрд░ рдкрд░ 3–7 рдХाрд░्рдпрджिрд╡рд╕ рдоें GSTIN рдоिрд▓ рдЬाрддा рд╣ै।

Q4. GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХा рдХोрдИ рд╢ुрд▓्рдХ рд╣ै?
A: рд╕рд░рдХाрд░ी рдкोрд░्рдЯрд▓ рдкрд░ GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдл्рд░ी рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдк्рд░ाрдЗрд╡ेрдЯ рдПрдЬेंрдЯ рдпा CA рд╢ुрд▓्рдХ рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं।

Q5. рдоैं рдЕрдкрдиे рдШрд░ рдХे рдкрддे рд╕े GST рд░рдЬिрд╕्рдЯ्рд░ेрд╢рди рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ूं?
A: рд╣ां, рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдХे рдкाрд╕ рдЙрд╕ рдкрддे рдХा рдмिрдЬрд▓ी рдмिрд▓, рд░ेंрдЯ рдПрдЧ्рд░ीрдоेंрдЯ рдпा рд╕्рд╡ाрдоिрдд्рд╡ рдХा рдк्рд░рдоाрдг рд╣ै।

Comments

Popular posts from this blog

Sabla / Kishori Balika Yojana – рдХिрд╢ोрд░िрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХी рдУрд░ рдордЬрдмूрдд рдХрджрдо

Sabla / Kishori Balika Yojana рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा / рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा: рдмेрдЯिрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╡рд▓ंрдмрди рдХी рд░ाрд╣  рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ рдоें рдЬрд╣ां рдмेрдЯिрдпाँ рдПрдХ рддрд░рдл рджेрд╡ी рдХा рд░ूрдк рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं, рд╡рд╣ीं рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдХрдИ рдмाрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╢िрдХ्рд╖ा, рдкोрд╖рдг рдФрд░ рд╕рдо्рдоाрди рд╕े рд╡ंрдЪिрдд рднी рд░рд╣рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдПрдХ рдХिрд╢ोрд░ी рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рдЬрдм рдЙрд╕рдХा рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди рдХрдИ рдмрджрд▓ाрд╡ों рд╕े рдЧुрдЬрд░рддा рд╣ै, рддрдм рдЙрд╕े рд╕рдмрд╕े рдЬ़्рдпाрджा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди, рдкोрд╖рдг, рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдФрд░ рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рд╕ंрд╡ेрджрдиा рдФрд░ рдЬ़рд░ूрд░рдд рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ुрдП рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рд╕рдмрд▓ рдпोрдЬрдиा (рдЬिрд╕े рдХिрд╢ोрд░ी рдмाрд▓िрдХा рдпोрдЬрдиा рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै) рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХी — рддाрдХि рджेрд╢ рдХी рдмेрдЯिрдпाँ рди рд╕िрд░्рдл рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рд╣ें, рдмрд▓्рдХि рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рднी рдмрдиें। рдХिрд╢ोрд░ी – рдПрдХ рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдоोрдб़ рдЬрдм рдХोрдИ рдмрдЪ्рдЪी 11-18 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдЙрд╕рдХा рд╢ाрд░ीрд░िрдХ, рдоाрдирд╕िрдХ рдФрд░ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдмрд╕े рд╕ंрд╡ेрджрдирд╢ीрд▓ рдФрд░ рдиिрд░्рдгाрдпрдХ рд╕рдордп рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдо्рд░ рдоें рд╡рд╣ рди рддो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдмрдЪ्рдЪी рд░рд╣рддी рд╣ै, рди рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рд╡рдпрд╕्рдХ। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдкрд╣рдЪाрди, рдЖрдд्рдо-рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЕрдкрдиे рд╕्рдеाрди рдХो рд▓ेрдХрд░ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ोрддी рд╣ै। рдЧ्рд░ाрдоीрдг рднाрд░рдд рдоें рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рднी рдХрдаिрди рд╣ै — рдпрд╣ाँ рдЕрдзिрдХांрд╢ рдХिрд╢ोрд░िрдпाँ рдпा рддो рд╕्рдХूрд▓ рдЫोрдб़ рдЪुрдХी рд╣ोрддी рд╣ैं, рдпा рдШрд░ेрд▓ू рдЬिрдо्рдоेрджाрд░िрдпो...

рдмिрд╣ाрд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рд╕рднी рдк्рд░рдоुрдЦ рдпोрдЬрдиाрдУं рдХी рд╕ूрдЪी – рдПрдХ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдкूрд░ी рдЬाрдирдХाрд░ी | Progress India

ЁЯСЙрдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдХी рд╕рднी рд╕рд░рдХाрд░ी рдпोрдЬрдиाрдУं рдХी рд╕ूрдЪी | рд▓ाрдн, рдкाрдд्рд░рддा рдФрд░ рдЖрд╡ेрджрди рд▓िंрдХ рдПрдХ рдЬрдЧрд╣ ! рдкूрд░्рд╡рдЬों рдХी рд╕ंрдкрдд्рддि рдоें рдмंрдЯрд╡ाрд░ा рдХैрд╕े рдХрд░ें? LPC рдХ्рдпा рд╣ै? рдХैрд╕े рдкрддा рдХрд░ें рдХि рдЖрдк рдЬрдоीрди рдХे рд╡ैрдз рдоाрд▓िрдХ рд╣ैं рдпा рдирд╣ीं? рднू рдирдХ्рд╢ा рдкोрд░्рдЯрд▓ (Bhu Naksha Portal) рдХ्рдпा рд╣ै? рднू–рдЬрди рд╢िрдХाрдпрдд рдкोрд░्рдЯрд▓ (Bhu-Jan Shikayat Portal) рдХ्рдпा рд╣ै? рдХ्рдпा рдЬрдоीрди рдмेрдЪрдиे рдпा рдмंрдЯрд╡ाрд░े рдоें рдмाрдзा рдЖрдиे рдкрд░ рдХрд░ें? рдХрдм्рдЬ़ा рд╣рдЯрд╡ाрдиा (Illegal Possession Removal) рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдЬрдм рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рднूрдоि рд░िрдХॉрд░्рдб рдЕрдкрдбेрдЯ рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рддो рдХ्рдпा рдХрд░ें? рдЦाрддा рдПрд╡ं рдЬрдоाрдмंрджी рдХ्рдпा рд╣ै? рдЬрдоीрди рдХा рдмंрдЯрд╡ाрд░ा рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдЕрд╡ैрдз рдЕрддिрдХ्рд░рдордг (Illegal Encroachment) рдХ्рдпा рд╣ै? рдирдХ्рд╢ा рд╕े рд╕ीрдоांрдХрди (Demarcation) рдХैрд╕े рдХрд░рд╡ाрдПं? рд╕िрд╡िрд▓ рдХोрд░्рдЯ рдоें рджाрд╡ा рдХैрд╕े рдХрд░ें? рдирдХ्рд╢ा (Land Map) рдХ्рдпा рд╣ै? рдиाрдоांрддрд░рдг, рджाрдЦिрд▓-рдЦाрд░िрдЬ рдФрд░ рд╡ंрд╢ाрд╡рд▓ी рд╕े рдЬुрдб़े рд╡िрд╡ाрдж рдХ्рдпा рдХрд░ें? C.S., R.S., рдФрд░ Halka рдЦрддिрдпाрди рдХ्рдпा рд╣ै? рдоूрд▓ рдЦрддिрдпाрди рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै? рдмिрд╣ाрд░ рдоें рд╡ाрд░िрд╕ाрдиा рдк्рд░рдоाрдг рдкрдд्рд░ рдХैрд╕े рдмрдирд╡ाрдПं? рдЕрдЧрд░ рднूрдоि рдХे рдЕрднिрд▓ेрдЦों (рдЬрдоाрдмंрджी, рдЦрддिрдпाрди, рдирдХ्рд╢ा, рдпा рджाрдЦिрд▓-рдЦाрд░िрдЬ) рдоें рдЬ़рдоीрди рдХा рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдлрд▓ (рд░рдХрдмा) рдЧрд▓рдд рджрд░्рдЬ рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै, рдЕрдЧрд░ рднू-рдЕрднिрд▓ेрдЦ (Land Record) рдпा рдЬрдоाрдмंрджी / рдЦрддिрдпाрди / рджाрдЦिрд▓-рдЦ...

рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा 2025 – рдХिрд╕ाрдиों рдХी рд╕рдоृрдж्рдзि

рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा – рдХिрд╕ाрдиों рдХे рд╕рдоृрдж्рдзि рдХी рдирдИ рдЙрдо्рдоीрдж рднाрд░рдд рдХी рдЖрдд्рдоा рдЧांрд╡ों рдоें рдмрд╕рддी рд╣ै, рдФрд░ рдЧांрд╡ों рдХी рдЖрдд्рдоा рд╣рдоाрд░े рдХिрд╕ाрди рд╣ैं। рд╣рд░ рд╕ुрдмрд╣ рд╕ूрд░рдЬ рдХी рдкрд╣рд▓ी рдХिрд░рдг рдХे рд╕ाрде рдЦेрддों рдоें рд╣рд▓ рдЬोрддрддा рдХिрд╕ाрди, рддрдкрддी рджोрдкрд╣рд░ рдоें рдлрд╕рд▓ों рдХो рд╕ींрдЪрддा рдХिрд╕ाрди рдФрд░ рд░ाрдд рдХे рдЕंрдзेрд░े рдоें рднी рдЕрдкрдиे рдЦेрдд рдХी рд░рдЦрд╡ाрд▓ी рдХрд░рддा рдХिрд╕ाрди — рдпрд╣ी рддो рд╣ैं рд╣рдоाрд░े рджेрд╢ рдХी рдЕрд╕рд▓ी рд░ीрдв़। рдРрд╕े рдоें рдЬрдм рдХेंрдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХिрд╕ाрдиों рдХी рд╕्рдеिрддि рд╕ुрдзाрд░рдиे рдФрд░ рдЙрдирдХी рдЖрдорджрдиी рджोрдЧुрдиी рдХрд░рдиे рдХी рдмाрдд рдХрд░рддी рд╣ै, рддो рдпрд╣ рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рдиीрддि рдирд╣ीं рд╣ोрддी, рдмрд▓्рдХि рдХрд░ोрдб़ों рдЙрдо्рдоीрджों рдХी рдиींрд╡ рд╣ोрддी рд╣ै। рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा рдЗрд╕ी рджिрд╢ा рдоें рдЙрдаाрдпा рдЧрдпा рдПрдХ рдХ्рд░ांрддिрдХाрд░ी рдХрджрдо рд╣ै। рдХ्рдпा рд╣ै рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा? рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдзрди-рдзाрди्рдп рдХृрд╖ि рдпोрдЬрдиा рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдПрдХ рдорд╣рдд्рд╡ाрдХांрдХ्рд╖ी рдпोрдЬрдиा рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै — рдХिрд╕ाрдиों рдХी рдЖрдп рдмрдв़ाрдиा, рдлрд╕рд▓ों рдХी рдЙрдд्рдкाрджрдХрддा рд╕ुрдзाрд░рдиा, рдФрд░ рдХृрд╖ि рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЖрдзुрдиिрдХ рддрдХрдиीрдХ рдХा рд╕рдоाрд╡ेрд╢ рдХрд░рдиा। рдпрд╣ рдпोрдЬрдиा рдХिрд╕ाрдиों рдХो рдмेрд╣рддрд░ рдмीрдЬ, рд╕рд╕्рддी рджрд░ों рдкрд░ рдЙрд░्рд╡рд░рдХ, рд╕िंрдЪाрдИ рдХी рд╕ुрд╡िрдзा, рдХृрд╖ि рдпंрдд्рд░ों рдкрд░ рд╕рдм्рд╕िрдбी рдФрд░ рдлрд╕рд▓ рдХी рд╕рд╣ी рдХीрдордд рджिрд▓ाрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░рддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдоुрдЦ्рдп рд▓рдХ्рд╖्рдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рднाрд░рдд рдХा рд╣рд░ рдХिрд╕ाрди рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рдмрди...